تراکئوستومی باز کردن یک راه هوایی در لوله تراشه است که شما آنرا به صورت یک حفره در زیر گلو مشاهده میکنید.
تراکئوستومی بر حسب نیاز بیمار ممکن است دائم یا موقت باشد.
1- راه هوایی مطمئنی است، برای خروج ترشحات مجاری تنفسی بیمار.
2- در بیمارانی که مدت طولانی از دستگاه تهویه مکانیکی استفاده میکنند و راه هوایی مطمئنی برای تنفس ندارند استفاده میشوند.
3- از ورود مواد خارجی، ترشحات دهانی یا محتویات معده به ریه در بیمارانی که کاملاً هوشیار نیستند پیشگیری میکند.
تراکئوستومی با یک نوار باریک به دور گردن بسته میشود و یک کاف به آن متصل میباشد که باید پر از هوا باشد تا از خروج آن جلوگیری کند و مانع ورود ترشحات از دهان و معده به ریه میشود. در زیر لوله تراکئوستومی یک عدد گاز قرار دهید تا باعث جذب ترشحات تراکئوستومی شود این گاز از ایجاد عفونت نیز پیشگیری میکند.
توجه :
گازی که در زیر تراکئوستومی قرار میگیرد را قیچی نکنید زیرا ممکن است پرزها وارد تراکئوستومی شده و ایجاد آبسه در مجاری تنفسی کند.
با توجه به اینکه در بیماران تراکئوستومی شده، هوا از روی تارهای صوتی عبور نمیکند ، صحبت کردن آنها بدون صدا میباشد. شما میتوانید از طریق لب خوانی یا از طریق نوشتن مطالب با وی ارتباط برقرار کنید.
نکته مهم 1: در صورتی که کاف تراکئوستومی پر از هوا نباشد هنگام تغذیه ممکن است بیمار آسپیره کند، یعنی مواد غذایی و ترشحات ناحیه دهان وارد مسیر راه هوایی شود.
نکته مهم 2 : وقتی کاف به حد لازم پر از هوا نباشد تنفس بیمار صدایی خرخر مانند میدهد.
در صورت مشاهده این حالت با ما تماس بگیرید.
اندیکاسیونهای تراکئوستومی:
1- صدمه به حنجره در اثر تروما
2- نیاز به تهویه مکانیکی دراز مدت
3- تخلیه ترشحات حجیم از راههای تنفسی و پاک سازی موثرتر ترشحات
4- پیشگیری از آسپیره ترشحات دهان و معده به راههای هوائی
5- اختلالات دائمی راه هوایی فوقانی نظیر سرطان حنجره
6- انسداد راههای هوایی
7- کاهش فضای مرده تنفسی و مقاومت راه هوایی (تراکئوستومی می تواند میزان فضای مرده دهان، هیپوفارنکس و تراشه را از 150 سی سی به 50 الی80 سی سی برساند و در نتیجه تهویه تنفسی را بهبود بخشد)
– مزایای لوله تراکئوستومی نسبت به لوله های تراشه :
1- راحت تر بودن بیمار و پاک سازی موثرتر ترشحات.
2- بیمار می تواند براحتی از طریق دهان غذا بخورد.
لوله های تراکئوستومی در اندازه ها و جنس های مختلفی است دارای یک قسمت بیرونی با دو بال طرفی است که توسط باند به دور گردن فیکس می شود. نزدیک انتهای لوله یک کاف قرار دارد که هنگام باد شدن با تراشه مماس می شود و به این ترتیب می توان به بیمار تنفس با فشار مثبت داد. همچنین کاف باد شده از آسپیراسیون مواد بداخل تراشه جلوگیری می کند.
1- انسداد مجرای لوله تراکئوستومی توسط دیواره تراشه
2- انسداد مجرای لوله تراشه توسط ترشحات
3- خونریزی از محل انسزیون
4- آمفیزم زیر جلدی
5- کم باد شدن یا پارگی کاف
6- اکستوبه شدن اتفاقی
7- ایجاد فیستول تراشه و ازوفاژ
در بیمارانی که تراکئوستومی شده اند مکانیسم سرفه ضعیف است. این بیماران برای دفع ترشحات دستگاه تنفس دچار مشکل هستند و نیاز به ساکشن دارند. زمانی باید بیمار را ساکشن کنید که صدای غیر طبیعی در ریه ها شنیده شود یا اینکه شما ترشحات را مشاهده نمایید.
توجه داشته باشید که ساکشن کردن غیر ضروری علاوه بر آنکه خطر عفونت را بالا میبرد باعث آسیب به دستگاه تنفسی بیمار میشود.
قبل از انجام ساکشن حتماً از دستگاه بخور و فیزیوتراپی قفسه سینه (قسمت فیزیو تراپی قفسه سینه را ببینید) استفاده کنید.
این کار باعث رقیقتر شدن و کنده شدن ترشحات از مسیر راه هوایی میشود و عمل ساکشن کردن به طور موثرتری انجام میپذیرد.
قبل از انجام عملیات با بیمار صحبت کنید و بگویید امکان دارد حین ساکشن کردن احساس ناخوشایندی داشته باشد. او را به آرامش دعوت کنید سپس دست خود را بشویید و ماسک بزنید.
3-5 دقیقه به بیمار اکسیژن با غلظت 10 لیتر بدهید این کار باعث میشود بیمار حین ساکشن کردن دچار کمبود اکسیژن نشود.
سپس دستگاه ساکشن را روشن کنید و روی دور متوسط تنظیم نمایید (ساکشن را روشن کنید و بین80-120 میلی متر جیوه قرار دهید، دور دستگاه نباید بیش از 120 میلی متر جیوه باشد( لوله رابط ساکشن را به دستگاه ساکشن وصل نمایید و سر ساکشن (ترجیحا سفید رنگ) را بدون آنکه از پوشش کامل خارج کنید به لوله رابط ساکشن وصل کنید سپس بیمار را در وضعیت نیمه نشسته قرار دهید دستکش استریل بپوشید و سر ساکشن را بدون آنکه با جایی تماس پیدا کند از پوشش خارج کنید. مقدار نرمال سالین را توسط کاتتر ساکشن بکشید (جهت چک کردن کارکرد ساکشن) سر ساکشن را حدود 10 تا 15 سانتی متر وارد تراکئوستومی کرده و با یک چرخش 360 درجه به آرامی بین انگشت شست و اشاره چرخانده و آنرا از تراکئوستومی خارج نمایید.
این عملیات نباید بیش از حد طول بکشد چون امکان کاهش اکسیژن بیمار و خوابیدن ریه های روی هم میشود. بسته به میزان ترشحات بیمار این عمل را چندین بار تکرار نمایید. دقت کنید در بین هر بار ساکشن کردن به بیمار 5-3دقیقه اکسیژن با غلظت 10 لیتر بدهید و لوله ساکشن را با سرم شستشو بشویید.
قبل از هر بار تغذیه چک کنید کاف تراکئوستومی پر از هوا باشد.
توجه کنید:
چه مواردی در مورد بیماران تراکئوستومی شده، باید رعایت شوند؟
توجه داشته باشید:
1. دستگاه تنفس بیمار بسیار حساس و آسیب پذیر است پس لطفاً نکات استریل را به دقت رعایت نمایید.
2. هیچ گاه به صرف اینکه ترشحات بیمار بسیار زیاد است بیشتر از 10 ثانیه سر ساکشن را در راه هوایی بیمار نگه ندارید.
بین هر مرحله از عمل ساکشن اجازه دهید بیمار به صورت طبیعی تنفس کند-و به مدت 5-3 دقیقه اکسیژن با درصد بالا دریافت نماید.
نکته:
توجه کنید:
در مورد بیمارانی که مدت زیادی دارای لوله تراکئوستومی بودند، بهتر است قبل از در آوردن لوله، ابتدا آندوسکوپی انجام شود تا از نبودن انسداد مکانیکی در مسیر راههای تنفسی بیمار مطمئن شویم.
سپس با کاهش تدریجی کالیبر لوله و بستن متناوب آن به مدت کوتاه در روز اول و افزایش تدریجی طول مدت زمان آن در روز بعد و موقع خواب، چنانچه بیمار بتواند 24 ساعت انسداد لوله را تحمل کند، می توان لوله را حذف کرد. در حین انجام این کار، بیمار باید کاملا تحت نظر بوده و علایم حیاتی چک گردد.
برای انجام امور تخصصی بیمار خود با ما تماس بگیرید.
WhatsApp us