گاواژ/تغذیه از طریق لوله معده از راه بینی ( NG tube )

 

گاواژ به معنای تغذیه و واردکردن مایعات غذایی از راه لوله به معده ( NG tube ) است.
یکی از مصارف این لوله، تغذیه ی بیمارانیست که قادر به تغذیه ی دهانی نیستند.

قبل از انجام کار، دستهای خود را با آب و صابون بشویید. سپس بیمار را در حالت نشسته یا نیمه نشسته قرار دهید و گیره لوله معده را باز کنید. در غیر این صورت امکان برگشت غذا و محتویات معده به درون ریه وجود دارد.

یک گوشی پزشکی تهیه کنید و هر بار قبل از گاواژ غذا، با سرنگ گاواژ، 20 سی سی هوا به داخل معده بفرستید و صدای هوا را در معده بشنوید تا مطمئن شوید، لوله معده سر جایش است. گوشی را زیر جناغ سینه روی شکم قرار دهید. سپس محتویات معده را بکشید ( آسپیره کنید)، چنانچه بیش از نصف مقدار گاواژ شده قبلی کشیده شد، آن وعده غذایی را ندهید. ولی چنانچه کمی برگشت، آن را گاواژ کنید اما این مقدار از میزان گاواژ فعلی کم کنید.

معمولا تا میزان 300 سی سی هر سه ساعت یک بار، بیمار میتواند گاواژ را تحمل کند. قبل و بعد از گاواژ، 50-30 میلی لیترآب گاواژ کنید. هرگز مایعات گاواژ را با پیستون سرنگ و با فشار وارد لوله معده نکنید، بلکه پیستون را خارج نموده و مواد غذایی را در سرنگ ریخته و لوله معده را کمی بالا بیاورید، تا خود بخود مایع وارد معده شود.

بعد از هر بار گاواژ، سرنگ گاواژ را خوب بشویید و هر 24 ساعت یکبار سرنگ را عوض کنید.چنانچه غذای گاواژی سرد است، میبایست آنرا کمی گرم کنید، بطوری که با ریختن چند قطره از آن روی قسمت داخلی مچ دست، احساس گرمی داشته باشد ( درجه حرارت آن با درجه حرارت اتاق یکسان باشد.)

می توانید با مشورت متخصص تغذیه، از غذاهای آماده گاواژ نیز استفاده کنید.

هر روز چسب دور لوله را باز کنید، پوست اطراف آن را بشویید و خشک کنید، سپس مجددا چسب بزنید. هر دو هفته یکبار لوله معده را تعویض کنید، برای این کار با ما تماس بگیرید..

قبل از کشیدن لوله معده 30 سی سی آب بزنید تا کامال خالی شود، سپس آنرا بکشید.

 

تغذیه از طریق راه فرعی به معده از روی شکم پگ( PEG )

گاواژ چیست

(PEG) پگ گاستروستومی به معنای بازکردن یک راه از معده بر روی شکم به منظور تغذیه  مواد غذایی و مایعات میباشد و میتواند موقتی و یا دائمی باشد. ممکن است این کار در روده کوچک نیز انجام شود( ژوژونوستومی). لوله پگ (PEG) از طریق آندوسکوپی وارد معده شده و از طریق برش کوچکی از روی پوست خارج میگردد و از داخل به جدار معده ثابت میشود.

لوله از سطح معده به یک لوله پلاستیکی ویا لاستیکی متصل است.

در تغذیه به روش گاستروستومی باید به دو مسئله تغذیه بیمار و سلامت پوست زیر لوله توجه گردد.

تغذیه در بیمارستان

بلافاصله بعد از جراحی، اولین تغذیه طبق تجویز پزشک به میزان 30 تا 60 میلی لیتر با آب و گلوکز 10 درصد شروع میگردد. به مرور میزان آن افزایش مییابد تا به 180 تا 240 میلی لیتر می رسد. این مقدار بخوبی توسط بیمار تحمل میشود و از اطراف لوله نشت پیدا نمی کند. پس از 24 ساعت، شیر اضافه شده و سپس غذا های مخلوط شده و نرم به صورت رژیم پرکالری شروع میگردد. طبق نظر پزشک معالج و متخصص تغذیه می توان از غذاهای آماده تجاری هم استفاده نمود.

حتما در برنامه غذایی از فیبر استفاده شود زیرا الگوی دفع بیمار، طبیعی و مشابه افراد عادی میباشد.

مراقبت از لوله و پیشگیری از عفونت

معمولا یک پانسمان روی محل خروج لوله گذارده میشود و با یک نوار چسب باریک از دو طرف، لوله به دیواره شکم ثابت میگردد. بخشی از گاز پانسمان زیر صفحه پلاستیکی قرار میگیرد تا پوست، صدمه کمتری ببیند.

بعضی از لوله ها مانند سوند فولی بالون دارند که با آب پر شده تا از خروج لوله از معده جلوگیری نماید.
هر هفته با یک سرنگ، میزان آب را کنترل کنید تا از پر بودن بالون مطمئن شوید.
در صورت مشاهده هرگونه ترشح غلیظ و چرکی با ما تماس بگیرید.

مراقبت از پوست

پوست اطراف لوله به علت عملکرد آنزیمی شیره معده و نشت اطراف لوله، تحریک شده و ممکن است دچار ورم، قرمزی، و دردناکی شود لذا، روزانه اطراف آن را با آب و صابون شستشو داده و خوب خشک کنید و اگر پوسته های خشک شده ایجاد شد، آن را با سرم شستشو خیس کرده و سپس بردارید، سپس روی آن پانسمان بگذارید.

هر روز موقع شستشو، پوست اطراف لوله را از نظر شکنندگی، تحریک، سائیدگی و وجود ترشح یا نشت شیره معده بررسی کنید. در صورت مشاهده این موارد با ما تماس بگیرید.

هشدارها:

  • هر گونه علامت عفونت زخم و سایر مشکلات را به گزارش نمایید، ممکن است پزشک آنتی بیوتیک تجویز نماید.
  • هرگونه استفراغ و مدفوع بیمار باید از نظر خونریزی کنترل گردد و در صورت پیدایش خونریزی، فورا با ما تماس بگیرید.
  • چنانچه لوله به هر دلیل سهوا خارج گردید، فورا به پزشک اطالع دهید زیرا ظرف 6-4 ساعت مجرا بسته خواهد شد.