تغذیه لوله ای و نکات مهم تغذیه روده ای

تغذیه لوله ای یا تغذیه روده ای و نکات مهم آن یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های مراقبتی در پزشکی مدرن است که نقش حیاتی در بهبود بیماران با شرایط خاص ایفا می‌کند. این روش زمانی به کار می‌رود که فرد به دلیل مشکلات بلع، جراحی‌های پیچیده یا بیماری‌های مزمن، قادر به دریافت مواد غذایی از طریق دهان نیست. تغذیه از طریق لوله معده نیازهای تغذیه‌ای بیمار را برطرف می‌کند و از کاهش وزن ناخواسته و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی جلوگیری می‌کند. این رویکرد به پزشکان و پرستاران امکان می‌دهد تا به بهترین شکل، سلامت بیماران خود را مدیریت کرده و شرایط بهینه برای بهبودی آن‌ها فراهم آورند. آیا می‌دانید غذاهای مناسب برای گاواژ چیست؟

با وجود مزایای بی‌شمار تغذیه لوله ای، بسیاری از بیماران و خانواده‌های آن‌ها درباره نحوه اجرای تغذیه لوله‌ای، مراقبت‌های لازم و پیامدهای احتمالی آن سوال دارند. آن‌ها می‌پرسند نحوه غذا دادن به بیمار از طریق لوله چگونه است؟ درک اصول اولیه تغذیه لوله‌ای، آشنایی با انواع آن و آگاهی از چالش‌های مرتبط می‌تواند اضطراب بیماران و خانواده‌ها را کاهش دهد و فرایند مراقبت را بهبود بخشد. در ادامه این مقاله به بررسی تغذیه از طریق لوله معده و غذا دادن به بیمار از طریق لوله خواهیم پرداخت تا اطلاعات کاملی در اختیار شما قرار گیرد.

تغذیه از طریق لوله معده چگونه است؟

تغذیه از طریق لوله معده روشی پزشکی است که در آن مواد غذایی و مایعات مستقیم به معده بیمار منتقل می‌شوند. این روش برای بیمارانی که نمی‌توانند غذا را از طریق دهان وارد کنند انتخابی مناسب است. اگر بیمار با مشکل بلع رو به رو است می‌توانید از تغذیه از طریق لوله معده کمک بگیرید. رعایت دقیق نکات بهداشتی و نظارت مستمر بر عملکرد لوله معده، از بروز عوارضی مانند عفونت یا انسداد جلوگیری می‌کند. اجاره تخت بیمارستانی شیراز در مواقعی که می‌خواهید از بیمار در خانه مراقبت کنید استفاده می‌شود.

منظور از تغذیه لوله ای(روده ای) ارائه مستقیم مواد غذایی مایع به داخل معده و یا روده با استفاده از لوله غذایی است. این لوله را می توان به چند روش کار گذاشت:

از طریق بینی یا دهان عبور می دهند و وارد معده می شود

طی یک عمل جراحی یک برش کوچک بر روی شکم در ناحیه معده یا روده ایجاد می کنند و از طریق این برش لوله ای را در معده قرار می دهند. که به آن PEG گویند.

تغذیه از طریق لوله در مورد بیمارانی که قادر به مصرف مواد غذایی از طریق دهان نمی باشند مانند بیماران مبتلا به سرطان، بیماران دچار اختلال در بلع و یا در افراد دچار انسداد و صدمه به مری و دهان استفاده می شود. در این روش تغذیه، مواد غذایی مایع هر ۶-۴ ساعت از طریق سرنگ غذایی به بیمار داده می شود.

نکات مهم در حین تغذیه از طریق لوله ای

رعایت نکات تغذیه لوله ای و نکات مهم آن از اهمیت بالایی برخوردار است و باید توسط بیمار و خانواده جدی گرفته شود. درباره این نکات به‌طور کامل در ادامه توضیح می‌دهیم. اجاره دستگاه زردی نوزاد در شیراز برای درمان زردی نوزاد بسیار مهم است.

1. مقدار و نوع غذا را از پزشک یا پرستار خود سؤال کنید. غذای ویژه این نوع بیماران را می توانید خودتان تهیه کنید همچنین به صورت آماده در بازار موجود است.
2. قبل از شروع تغذیه ابتدا دستهای خود را شستشو دهید.
3. وسایل مورد نیاز را برای تغذیه از طریق لوله ) غذای مایع و سرنگ مخصوص غذایی)آماده کنید.
4. قبل از شروع غذا از قرار گیری محل صحیح آن مطمئن باشید. برای این منظور ۱۰-۵ سی سی هوا را از طریق سرنگ غذایی کشیده و سپس آن را به انتهای لوله غذایی وصل کرده و با فشار آرام هوا را وارد معده می کنیم. حال باید پیستون کمی به عقب کشیده شود. فراموش نکنید اگر مایعی سبز یا زرد برگشت نشان دهنده مکان صحیح لوله است.
5. پیستون را همچنان به عقب می کشیم و اجازه می دهیم تمامی محتویات معده وارد سرنگ شود اگر مقدار این محتویات بیشتر از ۲۰۰ سی سی باشد به این معنی است که بیمار نتوانسته غذای وعده قبل را هضم کند. در این حالت کلیه مایع کشیده شده را به بیمار برگردانید. پر بودن زیاد معده باعث بروز استفراغ می شود. بنابراین در این حالت این وعده غذایی را به بیمار نمی دهیم. اگر این حالت بیشتر از دو بار اتفاق افتاد باید به پزشک اطلاع داده شود.
6. اگر مقدار این مایع برگشتی کمتر از ۲۰۰ سی سی باشد غذا شروع می شود.
7. قبل از شروع غذا سر را به وسیله قرار دادن بالشی زیر سر و شانه بالاتر بیاورید.
8. مطمئن باشید غذا هم دمای اتاق است (سرد یا گرم نباشد) زیرا مناسب نبودن دما موجب تغییر در حرکات روده می شود و در نتیجه ممکن است بیمار دچار درد شکم و اسهال شود. لذا نیازی به گرم کردن غذا نمی باشد فقط سهمیه غذایی هر وعده را ۲۰ دقیقه قبل از مصرف در دمای اتاق نگه دارید.
9. قبل از برداشتن غذا آنرا با قاشق خوب به هم بزنید.
10. سرنگ را به انتهای لوله غذایی وصل کنید و تا زمانی که غذا را داخل سرنگ نریخته اید لوله را به نحوی خم کنید که از ورود هوا به معده و در نتیجه نفخ جلوگیری شود.
11. بعد از ریختن غذا سرنگ محتوی غذا را ۴۰ سانتی متر بالاتر از سطح بیمار قرار دهید تا غذا به راحتی به کمک جاذبه زمین وارد معده شود.
12. به هیچ عنوان برای وارد کردن غذا از فشار پیستون استفاده نکنید.
13. زمانی که سرنگ را از انتهای لوله غذایی جدا می کنید لوله را خم کنید تا مسدود شود و هوا مجدداً وارد معده نشود و محتویات معده خارج نشود.
14. حین تغذیه و ۳۰ دقیقه پس از آن سر بیمار همچنان بالاتر قرار گیرد.
15. به منظور تخلیه راحت تر غذا از معده به روده، بیمار را به پهلوی راست بچرخانید.
16. قبل و بعد از دادن غذا یا دارو به بیمار ۵۰-۳۰ سی سی آب از طریق لوله به بیمار دهید تا لوله شسته شود.
17. قرصهای بیمار را خوب خرد کنید و در آب حل کنید و سپس آنرا از طریق لوله به بیمار خود دهید. هیچگاه قرصها را با غذا مخلوط نکنید.
18. در هر بار تغذیه نباید مقدار غذا بیشتر از ۵۰۰-۳۵۰ سی سی شود. زیرا وارد کردن حجم زیاد غذا به معده بیمار سبب بروز اسهال، استفراغ و تهوع می شود.
19. بعد از اتمام غذا دادن به بیمار سرنگ غذایی را برای استفاده بعد با آب شستشو دهید.
20. قبل از دادن غذا بهداشت دهان را فراهم کنید.
21. در صورت بروز قرمزی و زخم در ناحیه بینی، اسهال و استفراغ، تغییر در اندازه لوله( کوتاه شدن یا بلند شدن) به پزشک مراجعه کنید.
22. غذای استفاده نشده را می توان به مدت ۲۴ ساعت در یخچال نگه دارید.
23. دو ساعت بعد از هر وعده غذایی در صورت تحمل بیمار یک سوم لیوان آب میوه یا عرقیات یا آب دهید.

نحوه غذا دادن به بیمار از طریق لوله چگونه است؟

برای غذا دادن به بیمار از طریق لوله، ابتدا باید محل لوله را از نظر وضعیت و عدم جابه‌جایی بررسی کنید. سپس غذا یا مایعات را طبق دستورات پزشک آماده کرده و مطمئن شوید که دما مناسب (نه خیلی گرم و نه خیلی سرد) است. با استفاده از یک سرنگ بزرگ یا ست تغذیه، مایعات را به‌آرامی وارد لوله کنید و از عدم وجود انسداد اطمینان حاصل نمایید. پس از اتمام، لوله را با مقدار کمی آب شست و شو دهید تا از باقی ماندن مواد غذایی جلوگیری شود. آیا می‌دانید لوله معده تغذیه یا گاواژ چیست؟ به یادداشته باشید نحوه غذا دادن به بیمار از طریق لوله بسیار مهم است.

تغذیه از طریق PEG

• اگر بیمار نیاز به تغذیه از طریق لوله به مدت بیشتر از۴ هفته داشت تغذیه به این روش بهتر است.
• برای تغذیه به این روش نکات قبلی را که در تغذیه از طریق لوله بینی-معده ذکر شد انجام دهید.
• روزانه محل ورود لوله را با آب و صابون شستشو داده و سپس کاملا محل را خشک نمائید.
• بین لوله و پوست پانسمانی قرار دهید و در صورت کثیف شدن آن را زودتر عوض کنید.
• در صورت وجود درد شکم، یبوست، قرمزی و ورم اطراف لوله، اشکال در تنفس، تب، گرفتگی لوله، نشت غذا از اطراف آن و بلند یا کوتاه شدن لوله به پزشک مراجعه کنید.

طرز تهیه غذای مخصوص لوله

برای تهیه غذای مخصوص لوله باید از ترکیبات مغذی و دستور پزشک استفاده کنید. غذا به‌صورت مایع یا نیمه‌مایع آماده می‌شود و شامل پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی متعادل است. مواد را با مخلوط‌کن کامل یکنواخت کرده و از صافی عبور دهید تا ذرات جامد باقی نمانند. اگر می‌خواهید بدانید غذاهای مناسب برای گاواژ چیست متن زیر را بخوانید:

مواد لازم غذای مخصوص لوله

گوجه فرنگی، سیب زمینی، گوشت بدون چربی، عدس یا سویا، کشک یا ماست، روغن مایع، هویج یا سیب زمینی پخته، پنیر، تخم مرغ، شکر، پیاز و آب توجه داشته باشید این مواد و مقدار آن با توجه به شرایط بیمار برای هر بیمار متفاوت است. برای تعیین مقدار و نوع این مواد به واحد تغذیه مراجعه کنید.

طرز تهیه:

• مواد مورد نیاز را پس از آماده سازی وزن نمایید.
• کلیه مواد را در زودپز ریخته به مدت ۲ ساعت حرارت دهید تا غذا کاملا پخته شود.
• پس از سرد شدن غذا آنرا داخل دستگاه مخلوط کن ریخته تا کاملا نرم و یکنواخت شود.
• غذای مخلوط شده را با صافی صاف نمایید. تفاله غذا نباید از مقداری که برای شما توسط کارشناس تغذیه تعیین کرده کمتر باشد در این حالت به آن آب اضافه کنید تا به آن مقدار مورد نظر دست یابید.

آخرین سخن درباره لوله تغذیه

تغذیه لوله ای و نکات مهم آن از جمله مواردی است که نیازمند دقت و آگاهی کامل از شرایط بیمار و اصول بهداشتی است. تغذیه از طریق لوله معده به بیمارانی که قادر به تغذیه طبیعی نیستند کمک می‌کند تا مواد مغذی مورد نیاز بدن خود را دریافت کنند. نحوه غذا دادن به بیمار از طریق لوله، دقت به دما، غلظت مناسب و شست‌وشوی صحیح لوله از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین انتخاب غذاهای مناسب برای گاواژ، مانند ترکیبات مغذی تاثیر چشمگیری در حفظ سلامت بیمار دارد. با رعایت این نکات، می‌توان فرآیند غذا دادن به بیمار از طریق لوله را به شیوه‌ای ایمن و موثر انجام داد و از بروز عوارض جلوگیری کرد. برای نظارت بیشتر پزشک می‌توانید از خدمات شیراز درمان کمک بگیرید.

پرسش‌های متداول در مورد نحوه غذا دادن به بیمار از طریق لوله

آیا غذا دادن به بیمار از طریق لوله معده خطرناک است؟

در صورتی که لوله به درستی قرار داده شده باشد و غذا طبق دستور پزشک و با رعایت اصول بهداشتی داده شود، تغذیه لوله‌ای روشی ایمن است. نظارت مداوم بر لوله و جلوگیری از انسداد یا عفونت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

چگونه میتوان از انسداد لوله تغذیه جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از انسداد لوله پس از هر بار تغذیه، لوله را با مقدار کمی آب ولرم شست‌وشو دهید. همچنین از مواد غذایی با قوام مناسب و بدون ذرات جامد استفاده کنید.

تغذیه لوله‌ای چقدر می‌تواند نیازهای تغذیه‌ای بیمار را تامین کند؟

در صورتی که مواد غذایی و مکمل‌های مورد استفاده بر اساس نیازهای بیمار تنظیم شوند، تغذیه لوله‌ای می‌تواند تمامی نیازهای بدن را به‌طور کامل تامین کند. تنظیم رژیم غذایی باید تحت نظارت پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود.

چه زمانی هنگام تغذیه از طریق لوله معده باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت بروز علائمی مانند قرمزی یا التهاب در محل لوله معده، درد شدید، انسداد لوله یا کاهش اشتهای غیرعادی بیمار، باید فورا با پزشک مشورت کنید.