حیوانهای خانگی چه تاثیری در بیماری انسان دارند؟

حیوانهای خانگی میتوانند مونسهای بسیار خوبی باشند و کمک کنند که ما سالم و فعال بمانیم. اما آنها نیز همانند انسانها ممکن است آلوده به باکتری، انگل و ویروس ناشی از غذای فاسد، سایر حیوانهای بیمار، محیط آلوده یا انسانهای بیمار شوند. برخی از این بیماریها میتوانند از حیوانهای خانگی به شما منتقل شوند.

چه بیماریهایی ممکن است از حیوانهای خانگی منتقل شود؟
حیوانهایی مانند سگ، گربه، خرگوش، جوندگان، خزندگان، و پرندگان همه میتوانند بیماریهایی را به انسانها منتقل کنند. بیماری زمانی ممکن است منتقل شود که حیوانی خانگی را لمس میکنید، یا با مدفوع، ادرار، بزاق، یا غذای آنها در تماس قرار میگیرید. اگرچه بیماری چندان شایع نیست و به طور معمول خفیف است، اما امکان بروز بیماری جدی وجود دارد. بیماریهایی که ممکن است از حیوانها به انسانها منتقل شوند عبارتند از:
• ای. کوالی
• سالمونِلا
• کامپیلوباکتر
• ژیاردیا
• کریپتوزپوریدیوم
• پرسینیا
• توکسوپاسما
• هاری
• بارتونِلا
• پسیتاکوز (تب طوطی)
• تینیا یا کرم حلقه ای
• ِ کرمهای ِگرد (لوله ای)
• کرمهای نواری
• کرمهای قالبدار
شما همچنین ممکن است با حیوانهایی در تماس قرار بگیرید که به طور معمول به عنوان خانگی نگهداری نمیشوند، مانند گاو، اسب، بز یا خوک. این حیوانها نیز میتوانند بیماری را منتقل کنند.

چه کسی بیشتر در خطر ابتلا به بیماری قرار دارد؟
افراد زیر در معرض خطر مشکلات شدید ناشی از برخی از این بیماریها هستند:
• جنینها و نوزادان
• کودکان خردسال
• سالمندان
• افراد دارای سیستم ایمنی تضعیف شده در اثر اچ آی وی/ایدز، درمان سرطان، درمان با استروید یا پیوند اندام یا مغز استخوان

چگونه میتوانم از عفونت پیشگیری کنم؟
۱. بهداشت و سالمت شخصی شما:
• دستانتان را قبل از دست زدن یا تمیز کردن فضولات حیوان خانگیتان، مدفوع، اسباب بازیها، یا غذای حیوان بشویید. قبل از آماده کردن غذا، خوردن یا سیگار کشیدن دستهای خود را بشویید.
• مطمئن شوید که کودکان پس از دست زدن به حیوان بلافاصله دستهایشان را بشویند. بسیاری از کودکان به خاطر دست زدن به حیوان خانگی و سپس گذاشتن دست در دهانشان بیمار شده اند.
• از هر گونه تماس مستقیم پوستی با مدفوع، استفراغ، ادرار یا بزاق حیوان خودداری کنید.
• از اشتراک ظرف یا وسایل غذاخوری با حیوان پرهیز کنید. ظروف و لوازم غذاخوری تنها مخصوص انسانها هستند. ظرفهای غذای حیوان خانگی فقط مخصوص حیوانهای خانگی هستند.
• نگذارید که حیوان خانگیتان صورت فرزندتان یا خودتان را بلیسد.
• کسانی که سیستم ایمنی تضعیف شدهای دارند میبایست پیش از گرفتن حیوان خانگی در مورد خطر ابتال به بیماری با مراقبتگر بهداشتی خودصحبت کنند.

۲. بهداشت و سالمت حیوان خانگی شما:
• تمام حیوانهای خانگی جدید باید توسط یک دامپزشک برای تشخیص بیماری مورد معاینه قرار گیرند. احتمال بیشتری وجود دارد که توله سگها و بچه گربه ها به باکتری و انگل آلوده باشند، به ویژه اگر اسهال داشته یا ولگرد بوده اند.
• حیوانهای خانگی وارداتی ممکن است ناقل بیماریهایی باشند که به طور معمول در بیسی یافت نمیشوند. این گونه حیوانات باید در هنگام ورود توسط دامپزشک معاینه شوند.
• حیوان خانگیتان را تمیز و مرتب نگاه دارید. ناخنهایش را مرتب بگیرید.
• محل زندگی و غذا خوردن حیوان خانگیتان را تمیز نگاه دارید
• انگلهایی مانند کرمهای ِگرد، کرمهای نواری و َککها را کنترل کنید. این حیوان ها میتوانند درون یا بیرون بدن حیوان خانگی شما باشند.
• حیوان خانگیتان را برای معاینه کامل طبی سالانه نزد دامپزشک ببرید و واکسیناسیونش، به ویژه واکسن هاری، را به روز نگاه دارید
• اگر فعالیت حیوان خانگیتان کمتر شود یا نشانه های بیماری از قبیل کم اشتهایی، سرفهای که قطع نمیشود، عطسه، کاهش وزن یا اسهال بروز دهد، بی درنگ با دامپزشک تماس بگیرید.
• گربه هایی که بیرون از خانه نگهداری میشوند میتوانند در اثر خوردن پرندگان یا جوندگان بیمار، به توکسوپالسما آلوده شوند. اگر گربه ای دارید که بیرون میرود، به گردن آنها زنگ بیاویزید یا گردنبند یا دستمال گردن براقی به گردنشان ببندید تا به فرار شکار کمک شود. گربه هایی که درون ساختمان هستنند و با غذای خریداری شده از فروشگاه تغذیه میشوند، در معرض خطر آلودگی به توکسوپالسما نیستند.
• لاکپشت ها، خزندگان (از جمله مار و سوسمارهای درختی) ماهی و جوجه ها اغلب آلوده به سالمونِال هستند.

۳. گاز گرفتن حیوانات:
• گاز یا خراش ایجاد شده توسط حیوانات منبع آلودگی هستند زیرا دهان و پای حیوانات ممکن است آلوده باشد. برای مثال، گاز یا خراش گربه ها میتواند باعث آلودگی به بارتونِال شود، که به بیماری خراش گربه نیز موسوم است
• گاز گرفتن توسط سگها بیش از هر حیوان دیگری، اغلب در ماه های تابستان، اتفاق میافتد. گاز گرفتن جزئی حیوانها را معمولا می توان در خانه درمان کرد. هر گونه گاز گرفتگی یا خراش را بلافاصله پس از وقوع، با آب گرم و صابون تمیز کنید. اگر گازگرفتگی عمیق باشد، عفونت کند، یا اگر واکسن کزاز شما به روز نباشد، به مراقبتگر بهداشتی خود مراجعه کنید. اگر گاز گرفتن غیر منتظره بوده یا بدون تحریک قبلی واقع شده، به مراقبتگر بهداشتی خود مراجعه کنید. اگر در مورد هاری نگرانی وجود داشته باشد، مراقبتگر بهداشتی شما ممکن است با مسئولان بهداشت همگانی تماس بگیرد.

۴. رژیم غذایی حیوان خانگی شما:
• حیوان خانگیتان را با غذای حیوانی با کیفیت تغذیه کنید
• بهتر است که از دادن گوشت خام، تنقلات مخصوص حیوان حاوی گوشت خام یا شیر غیر پاستوریزه دوری کنید. این فراوردهها به دلیل خام بودن میتوانند حاوی میکروبهایی باشند که شما یا حیوانتان را مریض کنند. اگر پس از دست زدن به این فراورده ها یا پس از لمس حیوانهای خانگی تان که ممکن است در اثر خوردن یا نوشیدن این فراوردهها آلوده شده باشد، دستهایتان را نشویید، احتمال دارد بیمار شوید. اگر این فراوردهها را برای تغذیه ی حیوان خانگیتان انتخاب کنید، آنها را به شکلی امن آماده کنید. تمام سطحها و کاسه های غذای حیوان که با غذا تماس داشته اند را بشویید و ضد عفونی کنید. غذا را بیرون نگذارید، غذای باقیمانده را بی درنگ بپوشانید و در یخچال بگذارید.

۵. نگهداشتن غذا
• نگذارید که حیوان خانگیتان مدفوع بخورد
• نگذارید که حیوان خانگیتان از کاسه ی توالت آب بخورد
• اجازه ندهید که حیوان خانگیتان به زباله دسترسی داشته باشد
• نگذارید حیوان خانگیتان حیوانهای دیگر را بخورد

۶.قفس پرندگان:
• قفس پرندگان و پیرامون آن را تمیز نگاه دارید تا از انباشته شدن فضولات جلوگیری شود. هنگامی که فضولات پرندگان و قفسها را تمیز میکنید، از دستکشهای یکبار مصرف استفاده کنید، فضولات را با دست برهنه دستتان را به خوبی بشویید.برای تمیز کردن جای فضولات از دستمال مرطوب استفاده کنید تا گرد و غبار راه نیفتد. ممکن است فضولات حاوی باکتریهایی باشند که احتمال دارد استنشاق شوند و بیماریی به نام پسیتاکوز (تب طوطی)ایجاد نمایند.
• نشانه های پسیتاکوز عبارتند از تب، سردرد، جوشهای پوستی، دردهای عضلانی و سرفه

۶. ظرف خاک (مستراح) گربه ها
• ممکن است که افراد پس از تماس با مدفوع گربهی آلوده، در اثر فرو دادن انگل به بیماری توکسوپالسما مبتلا شوند. تاکسوپالسموز میتواند برای رشد جنین زنان باردار مشکلاتی جدی مانند آسیبدیدگی مغزی یا مرگ ایجاد کند. کسانی که تحت درمانهایی مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی یا اچ آی وی/ایدز قرار دارند ممکن است به عوارض بیشتری مبتلا شوند.

۷. جمع آوری و تمیز کردن بیخطر ظرف خاک گربه ها
• ظرف خاک گربه را از آشپزخانه و محل غذا خوردن دور نگاه دارید
• هر روز مدفوع را از ظرف خاک خارج کنید؛ تا انگل فرصت ایجاد عفونت نداشته باشد. زنان باردار باید از کس دیگری بخواهند که این کار را انجام دهد. اگر کسی در دسترس نیست، دستکش چرمی بپوشید و پس از انجام کار دستهایتان را با صابون و آب گرم بشویید.
• هنگام جمع آوری مدفوع، از فرو دادن یا استنشاق گرد و غبار خودداری کنید، چرا که ممکن است دچار عفونت شوید. یک کیسه پلاستیکی در ظرف بگذارید تا زمان جمعآوری بتوانید مدفوع را همراه با کیسه پلاستیکی بردارید. همزمان با تخلیه ی مدفوع، کیسه پلاستیکی را هم دست کم یک بار در هفته تعویض کنید.
• هر ماه یکبار ظرف خاک گربه را، با تمیز کردن داخل آن، و پر کردن آن با آب گرم به مدت ۵ دقیقه، ضدعفونی کنید. هیچ شیوه ی ضدعفونی دیگری نمیتواند توکسوپالسما را بکشد.
• پس از تمیز کردن ظرف خاک، دستهایتان را با صابون و آب بشویید
• گربه ها ممکن است به جای ظرف خاک، در باغچه یا جعبه ماسه بازی مدفوع کنند. در این صورت روی جعبه ماسه را بپوشانید یا دور باغچه را تور سیمی بکشید تا گربه را دور نگاه دارید. در هنگام کار در باغچه دستکش بپوشید و پس از کار در باغچه یا بازی با جعبه ماسه بازی، دستهایتان را بشویید.