فشار خون چیست ؟
فشار خون نیرویی است که خون؛ به دیوار سرخرگ ها وارد می کند این فشار، خون را از قلب به همره اندام های بدن می رساند. فشار خون بالا چیست ؟
زمانی فشارخون بالا گفته می شود که خون، فشاری بیش از حد طبیعی به دیواره سرخرگ ها وارد کند بطوریکه که بتواند
به اعضاء بدن آسیب برساند.
فشارخون در دو عدد جداگانه نمایش داده می شود فشارخون زمان انقباض قلب (عدد بالایی ) و فشارخون زمان استراحت قلب (عدد پائینی ). مقادیر طبیعی عدد بالایی کمتر از ۱۲۰ و عدد پائینی کمتر از ۸۰ می باشد. اگر عدد بالایی برابر یا بیش از ۱۴۰ و عدد پائینی برابر یا بیش از۹۰ باشد به معنا این است که فشارخون بالا می باشد. اگر عدد بالایی بین ۱۲۰ و ۱۳۹ وعدد پائینی بین ۸۰ و ۸۹ باشرد مرحله مستعد ابتلا به فشارخون بالا می باشد. نکته: بعضی افراد رقم صفر را حذف می کنند بطور مثال ۱۲۰ را ۱۲ می خوانند. تشخیص فشارخون بالا
اگر پزشک به فشارخون بالا مشکوک شد؛ باید در حداقل ۲ تا ۳ مراجعه بعدی فشارخون را اندازه گیری کند تا تشخیص فشارخون بالا قطعی شود. عوامل زمینه ساز بروز فشارخون بالا
در ۹۵ درصد موارد علت بالا رفتن فشارخون قابل تشخیص نمی باشد اما عوامل زیر زمینه ساز بالا رفتن فشارخون می باشند:
۱. بالا بودن چربی خون
۲. ارث
۳. سن
۴. دیابت
۵. استعمال دخانیات
۶. چاقی
۷. نداشتن تحرک کافی
۸. بیمار مزمن کلیه
۹. اضافه وزن
۱۰. مصرف بی از حد نمک و غذاهای آماده مثل سوسیس و کالباس
۱۱. مصرف قرص ها ضدبارداری
۱۲. مصرف مشروبات الکلی
۱۳. مصرف برخی از داروها علائم فشارخون بالا
فشارخون بالا اغلب بدون علامت می باشد اما درصورتی که فشارخون خیلی بالا برود ممکن است فرد دچار سرگیجه، تاری دید، تهوع، وزوز گوش،احساس خستگی، خونریزی از بینی و گیجی شود.
عوارض فشارخون بالا
فشارخون بالا باعث وارد شدن فشارغیرطبیعی به دیواره رگ های اندام های حیاتی شده و در نهایت باعث ایجاد آسیب دائمی به آنها می گردد. بطور کلی عوارض فشارخون بالا عبارتند از:
۱. سکته قلبی
۲. سکته مغزی
۳. نارسایی کلیه
۴. نارسایی قلبی
۵. آسیب به چشم
درمان فشار خون
فشارخون بالا ریشه کن نمی شود اما به خوبی با دارو درمانی وتغییر در شیوه زندگی قابل کنترل است. مرگ به علت سکته قلبی و مغزی ناشی از فشارخون بالا؛ بدنبال مصرف داروهای ضد فشارخون به شدت کاهش می یابد. باید توجه داشته باشیم که درمان دارویی فقط فشارخون بالا را کنترل می کند ولی آن را درمان نمی کند. همچنین تغییر در شیوه زندگی مثل رژیم غذایی کم نمک، کم کالری و کم چرب نیز در کنترل فشارخون تاثیر زیاد دارد. متناسب نگه داشتن وزن و افزایش تحرک نیز به کنترل شدن فشارخون کمک می کند.برای بیشتر بیماران؛ هدف از درمان این است که عدد بالایی فشار خون به کمتر از ۱۴۰ و عدد پائینی به کمتر از۹۰ برسد.در صورت ابتلا به دیابت یا نارسایی کلیه باید طبق نظر پزشک فشار خون کمتراز این مقدار در نظر گرفته شود. افرادی که در مرحله مستعد به ابتلا هستند باید سالی یک بار فشارخون خود را چک کنند علاوه بر این رژیم غذایی و شیوه زندگی ویژه افراد مبتلا به فشارخون بالا را رعایت کنند. اندازه گیری فشارخون در خانه اندازه گرفتن فشارخون در خانه به شما و دکتر نشان می دهد که آیا فشارخون کنترل شده است یا نه؟ جهت اندازه گیری فشارخون در خانه می توانید از دستگاه ها دیجیتالی و یا جیوه ای استفاده کنید. به هنگام اندازه گیری فشارخون به توصیه ها زیر عمل کنید:
۱. دستورالعمل شرکت سازنده دستگاه را مطالعه کنید.
۲. از ۳۰ دقیقه قبل نباید چای یا قهوه نوشیده یا سیگارکشیده شود.
۳. قبل از اندازه گیری مثانه خود را خالی کنید.
۴. ۳تا۵ دقیقه قبل از اندازه گیری استراحت کنید.
۵. حین گرفتن فشار؛ صحبت یا خنده نکنید.
۶. در محل راحتی بنشینید و از انداختن پاها رو یکدیگر بپرهیزید.
۷. بازو را در سطح قلب نگه دارید برای این کار بازو را روی دسته مبل یا روی یک میز بگذارید.
۸. دقت کنید کیسه ای که دور بازو بسته می شود متناسب با اندازه بازو باشد ( اندازه مناسب آن را از پزشک خود بپرسید ) و آن را حدود ۲ سانتی متر بالا آرنج ببندید.
۹. بین هر بار اندازه گیر ۲ تا ۳ دقیقه منتظر بمانید. توصیه های مهم:
• کنترل به موقع فشارخون بالا می تواند از بروز سکته قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیوی جلوگیری کند.
• رژیم غذایی کم نمک را رعایت نمایید. دقت داشته باشید غذاهایی مثل سوسیس و کالباس، غذاهای کنسرو شده، غذاهای آماده food fast و اسنک ها مثل چیپس و پفک حاوی مقدار زیاد نمک هستند.
• وزن خود را متناسب نگه دارید. در صورتیکه اضافه وزن دارید زیر نظر یک مشاور تغذیه وزن خود را به حد متناسب برسانید.
• هرگز دارو ضد فشار خون را سرخود کم یا قطع نکنید حتی اگر فشارخون شما به حد طبیعی رسیده باشد. این کار بسیار خطرناک می باشد.
• استرس می تواند فشارخون را بالا ببرد بنابراین روش ها مقابله با استرس را بیاموزید.
• اگر اضافه وزن دارید باید کره، خامه و روغن را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
• از نوشیدن مشروبات الکلی بپرهیزید.
• از استعمال دخانیات بپرهیزید. به این دلیل که سیگار وفشار خون بالا خطر ابتلا به عوارضی مثل حملا ت قلبی و سکته های مغز را افزایش می دهند.
