پیوند کلیه و توصیه های لازم:
پیوند کلیه عمل جراحی است که طی آن یک کلیه سالم از یک فرد به بیماری که کلیه ها یش از کار افتاده است منتقل میشود. فردی که کلیه اهداء میکند بایدهر دو کلیه او سالم باشد و فردی که کلیه میگیرد باید هر دو کلیه اش از کار افتاده باشد. همانطورکه میدانید هر انسانی می تواند بایک کلیه سالم به زندگی اش ادامه دهد.
توصیه های لازم به بیمار و خانواده:
• کلیه پیوندی در حفره لنگی گذاشته میشود بنابراین از هرگونه فعالیتی که امکان وارد کردن ضربه به کلیه در آن وجود داشته باشد اجتناب کنید.
• از بستن کمربندهای تنگ خودداری کنید.
• علائم و نشانه های پس زدگی کلیه از جمله کاهش ادرار،ورم،تب،افزایش فشارخون ،افزایش وزن و احساس سفت شدن کلیه پیوندی را مدنظر قرار دهید.
• شستن مکرر دستها برای پیشگیری از عفونت های احتمالی بسیار حائز اهمیت می باشد.
• نیازی به مجزا کردن اتاق بیمار نمی باشد بلکه باید محیط زندگی تمیزی داشته باشید.
• رعایت کردن بهداشت مواد غذائی از بروز بسیاری از بیماری جلوگیری می نماید. سبزیه ها و میوه ها باید بامواد ضدعفونی کننده کاملا شسته و ضدعفونی شوند.
• غذا باید کم نمک و کم چربی باشد،تعدادی از داروهای پیوندی باعث افزایش چربی خون می شوند لذا باید برای پیشگیری از افزایش چربی خون غذای کم چرب استفاده نمایید.از خوردن غذاهای آماده مثل سوسیس،کالباس،پیتزا وغذاهای رستورانی پرهیز نمایند و همچنین خوردن غذاهای کنسروی مثل تن ماهی و انواع غذای کنسرو شده و کله پاچه توصیه نمی شود.
• به دلیل افزایش حساسیت پوست به نور آفتاب در نتیجه مصرف داروهای پیوندی بهتر است در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید و اگر مجبور به بودن در معرض آفتب بودید می توانید از کلاه نقاب دار استفاده نمایید وحتما ضد آفتاب استفاده بزنید.
• از افزایش وزن بپرهیزید چون برخی از داروها براساس شما حساب می شوند و با افزایش وزن بایستی به مقدار زیادتری استفاده شوند که قطعا به دنبال آن عوارض داروئی خیلی بیشتر خواهد بود. پزشکان قبل از پیوند کلیه هر دو فرد اهداء کننده وگیرنده را مورد آزمایش های متعددی قرار می دهند. گیرنده کلیه باید بتواند عمل جراحی را تحمل کند و داروهای سرکوب کننده دستگا ه ایمنیدریافت کند. این داروها شانس پس زدن کلیه پیوند شده را به حداقل ممکن می رساند و از طرفی به دلیل کاهش فعالیت سیستم ایمنی بیمار در معرض خطر عفونت قرار می گیرد.
معمولا دو اهداء کننده کلیه وجود دارد:
۱. اهداء کننده زنده که به درخواست خود و معمولا به اقوام نزدیک می تواند کلیه اهداء کند زیرا سازگاری ژنتیکی فرد باعضای خانواده اش و یا اقوام نزدیک بسیار زیاد استو باعث بقای بیشتر کلیه پیوندی میشود.
اهدا کننده مرگ مغزی،یعنی کلیه او هنوز سالم است و قابلیت کار کردن را دارد ، به بیمار پیوند زده میشود.
عوارض:
چون در پیوند کلیه از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن استفاده می شود گیرندگان پیوند کلیه در معرض ابتلا به عفونت و برخی از بدخیمی ها می باشند، علاوه بر موارد فوق ممکن است بافت پیوندی دچار پس زدگی شود.
برای پیشگیری از عوارض مطرح شده قبل از پیوند آزمایشات کامل فیزیکی برای تشخیص و درمان مواردی که می تواند پس
از عمل پیوند باعث بروز مشکلاتی در بیمار شود انجام می گردد. تعیین نوع بافت ، گروه خون و کنترل آنتی بادی برای تعیین هماهنگی بین بافت و سلول های دهنده و گیرنده ضروری است. در زمان پیوند بیمار نباید هیچگونه عفونتی داشته باشد زیرا پس از عمل به دلیل استفاده از داروهای سرکوب کننده ایمنی در معرض خطر عفونت قرار دارد. قبل از پیوند توانائی بیمار جهت سازگاری ب پیوند از طریق آزمایشهای سازگاری بافتی،میزان حمایت اجتماعی و منابع مالی موردنیاز بررسی می گردد. گیرنده پیوند بایستی با آمادگی کامل و آموزشهای لازم در نوبت پیوند کلیه قرار گیرد.
تشخیص:
برای تشخیص پس زدگی کلیه پیوندی در قدم اول آزمایشات اوره .کراتی نین چک می شود. در مرحله بعد سطح داروها مخصوصا سطح داروهای ساندیمون بررسی می گردد و در نهایت نمونه برداری از کلیه انجام می شود و نتیجه نمونه برداری نوع درمان را مشخص می کند.
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی:
برای پیشگیری و درمان پس زدگی عضو پیوندی داروهای زیر استفاده می شود. ایز داروها انواع متنوعی دارد که هرکدام با مکانیسم جداگانه ای باعث سرکوبی سیستم ایمنی می شوند و باتوجه به شرایط بیمار معمولا یک ترکیب سه دارویی یا دو دارویی برای بیمار تجویز می شود معمول ترین داروهایی که استفاده می شوند عبارتنداز: ساندیمون،سل سپت،پردنیزولون و اف کا و.تاکرولیموس(پروگراف)وسیرولیموس