آزمایشات دوران بارداری یکی از اقدامات مهم برای مراقبتهای دوران بارداری است. از طریق این آزمایشات پزشک شما می تواند باردار بودن یا نبودن شما و همچنین هر نوع مشکل مؤثر در سلامت جنین و شما مانند نقصهای مادرزادی، بیماریهای ژنتیکی و عوارض بارداری را تشخیص دهد.
علائم اولیه بارداری
برخی از علائم بارداری به ویژه در اوایل مورد توجه است شامل موارد زیر می باشد:
• عدم تجربه دوره قاعدگی در یک ماه
• احساس خستگی
• ادرار کردن بیش از حد طبیعی
• سینه های حساس و متورم
• حالت تهوع
• استفراغ
اگر متوجه هر یک از این علائم شدید بهتر است با پزشک مشورت کنید و در صورت نیاز آزمایش بارداری انجام دهید.
آزمایشات دوران بارداری
تست های آزمایشگاهی خاص بخشی از مراقبت های معمول در دوران بارداری است. برخی از این آزمایشات با نمونه خون انجام می شود. برخی دیگر از نمونه ادرار یا نمونه ای از بافتی که از واژن یا دهانه رحم شما گرفته می شود، استفاده می کنند. این آزمایشات می تواند به تشخیص شرایطی که عوارضی برای شما و جنین در پی دارد، کمک کند. بسیاری از مشکلات بررسی شده در این آزمایشات، در دوران بارداری قابل درمان است.
چه آزمایشاتی در اوایل بارداری انجام می شود؟
اولین آزمایشی است که پزشک متخصص از شما می خواهد تا انجام بدهید آزمایش خون برای تشخیص بارداری است.این آزمایشات می توانند بارداری را حدود ۶ تا ۸ روز پس از تخمک گذاری تشخیص دهند.
چندین آزمایش معمول در اوایل بارداری انجام می شود ، از جمله:
• آزمایش شمارش کامل خون (CBC)
• تایین نوع گروه خون و فاکتور Rh
• تعیین گروه خون پدر برای تعیین Rh
• آزمایش ادرار
همچنین ، زنان باردار به طور معمول برای بیماری های خاص و عفونت ها در اوایل بارداری مورد آزمایش قرار می گیرند ، از جمله:
• کم کاری یا پرکاری تیرویید
• سرخچه
• هپاتیت B و هپاتیت C
• عفونتهای مقاربتی (STI)
• ویروس نقص ایمنی انسان (HIV)(STI)
• سل
آزمایش کامل شمارش سلول های خونی به چه علت انجام می شود؟
CBC تعداد سلولهای تشکیل دهنده ی خون فرد را بررسی می کند. تعداد گلبول های قرمز می تواند نشان دهد انواع کم خونی باشد. تعداد گلبولهای سفید می تواند نشان دهد که تعداد سلولهای ضد بیماری در خون شما وجود دارد و همچنین تعداد پلاکت ها می تواند نشان دهنده ی شرایط انعقاد خون در بدن شما باشد.
فاکتور Rh چیست؟
فاکتور Rh پروتئینی است که در سطح گلبول های قرمز یافت می شود. اگر سلولهای خونی شما این پروتئین را دارند، Rh مثبت هستید. و اگر نداشته باشد، Rh منفی هستید. سوالی که مطرح می شود این است که چرا دانستن وضعیت Rh شما مهم است؟
اگر یک زن Rh منفی باشد و جنین وی Rh مثبت باشد ، بدن زن می تواند در برابر فاکتور Rh آنتی بادی بسازد. این آنتی بادی ها می توانند به گلبول های قرمز جنین آسیب وارد کنند. معمولاً در اولین بارداری مشکلی ایجاد نمی کند. اما می تواند در بارداری بعدی مشکلزا باشد.
اگر مادر Rh منفی باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگر Rh منفی هستید ، ممکن است در دوران بارداری به شما دارو داده شود تا از افزایش آنتی بادی های Rh جلوگیری کند. در این صورت در طول دوران بارداری باید تحت نظارت دائمی پزشک باشید و همچنین ممکن است کودک شما پس از تولد به درمان نیاز داشته باشد.
آزمایش ادرار به چه منظوری انجام می شود؟
آزمایش ادرار برای ارزیابی موارد زیر به کار می رود:
• گلبول های قرمز ، برای بررسی وجود بیماری مجاری ادراری
• گلبولهای سفید ، برای بررسی عفونت ادراری (UTI)
• گلوکز ، برای بررسی دیابت
این آزمایش همچنین میزان پروتئین موجود در خون شما را اندازه می گیرد. سطح بالای پروتئین ممکن است علائم پره اکلامپسی باشد ، یک عارضه جدی است که یکی از علتهای مهم مرگ و میر مادران باردار میباشد که باعث عوارض جنینی و مادری میشود. چرا آزمایش HIV مهم است؟
HIV به سلولهای سیستم ایمنی بدن حمله می کند و باعث سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) می شود. اگر مادر HIV داشته باشد، امکان انتقال به جنین وجود دارد.
آزمایش غربالگری گلوکز چیست؟
این آزمایش میزان گلوکز یا قند خون شما را اندازه گیری می کند. سطح قند خون بالا ممکن است نشانه دیابت حاملگی باشد که می تواند در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد کند.
اولین قدم برای غربالگری نقایص هنگام تولد چیست؟
غربالگری نقایص هنگام تولد با ارزیابی عوامل خطر شما آغاز می شود. عوامل خطر شامل موارد زیر است:
• داشتن سابقه شخصی یا خانوادگی از نقایص هنگام تولد.
• سن مادر ۳۵ سال یا بالاتر
• سابقه دیابت قبل از بارداری
سونوگرافی
در روش سونوگرافی از امواج صوتی برای نشان دادن تصویری از کودک در رحم استفاده می کند. سونوگرافی به پزشک متخصص کمک می کند تا وضعیت و سلامت کودک را بررسی کند. بسته به زمان انجام آن و موقعیت قرارگیری کودک شما ، ممکن است بتوانید دست ها ، پاها و سایر اعضای بدن را ببینید و همچنین جنسیت کودک از طریق این روش قابل تشخیص است.
آزمایش های تشخیصی تهاجمی
این نوع آزمایشهای تشخیصی، آزمایشهایی تهاجمی هستند که برای تشخیص قطعی نقصهای مادرزادی استفاده میشود.
آمینوسنتز: پزشک با وارد کردن یک سوزن به داخل شکم مادر، نمونهای از مایع اطراف جنین برمیدارد و آن را برای تشخیص اختلالات کروموزومی و نقصهای مادرزادی بررسی میکند. به کمک آمنیوسنتز میتوان بیماریهایی مانند سندروم داون، نقائص لوله عصبی، اسپاینا بیفیدا(مهره شکاف دار)، دیستروفی عضلانی، و بیماری آنمی داسی شکل(کمخونی سلولهای داسیشکل) را تشخیص داد. CVS:در این آزمایش، پزشک با وارد کردن یک سوزن به داخل شکم یا وارد کردن یک لولۀ باریک به درون واژن، نمونۀ کوچکی از جفت برمیدارد و با بررسی نمونه، سندرم داون یا دیگر عارضههای ژنتیکی را تشخیص میدهد.
رژیم غذایی بارداری
یک رژیم غذایی بارداری سالم فقط با ۳۴۰ تا ۴۵۰ کالری اضافی در روز باید تقریباً برابر با رژیم غذایی معمولی شما باشد و ترکیبات زیر را شامل شود:
• کربوهیدرات های پیچیده
• پروتئین
• سبزیجات و میوه ها
• غلات و حبوبات
• چربی های سالم
• فیبر و غذاهای غنی از آهن به ویژه در دوران بارداری بسیار حائز اهمیت اند.
ویتامین ها و مواد معدنی
زنان باردار مقادیر بیشتری از ویتامین ها و مواد معدنی نسبت به زنانی که باردار نیستند ، نیاز دارند. اسید فولیک و روی دو نمونه بسیار ضروری هستند. در دوران بارداری ، می توانید با کمک مکمل ها میزان ویتامین و مواد معدنی خود را افزایش دهید. اما قبل از استفاده از مکمل ها حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.