سوند ادراری برای افرادی که دچار عدم کنترل ادرار و تکرر ادرار هستند و یا به علت انجام عمل جراحی قادر به حرکت نیستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای اندازه‌گیری و نمونه‌گیری از ادرار نیز از سوند ادراری استفاده می‌شود. سوند ادراری انواع مختلفی دارد که شامل سوند فولی، سوند نلاتون و سوند کاندومی است. سوند ادراری باید به صورت دوره‌ای تعویض شود، بهترین زمان تعویض سوند فولی سیلیکونی، در مواقعی است که خروج ادرار از مثانه قطع شده یا نشتی ادرار مشاهده شود. به‌طور کلی، سوند فولی تا ۱۴ روز قابل استفاده است. مدت زمان استفاده از سوند نلاتون کوتاه‌تر است و برای تخلیه موقت مثانه به کار می‌رود. ما در این مقاله به بررسی، زمان تعویض سوند ادراری می‌پردازیم.
انواع سوند ادراری
سونداژ یک لوله توخالی و نیمه انعطاف‌پذیر است که ادرار را از مثانه جمع کرده و به یک کیسه تخلیه منتقل می‌کند. سوند ادراری انواع مختلفی دارد که بسته به شرایط بیمار و نیاز پزشکی انتخاب می‌شود. افرادی که از سوند استفاده می‌کنند، معمولا سوالاتی مانند “سوند چند روز قابل استفاده است؟ ” دارند. این مدت زمان بستگی به نوع سوند دارد، که در ادامه به معرفی انواع سوند‌ها و مدت زمان استفاده آنها می‌پردازیم.
سوند فولی
سوند فولی برای افرادی که توانایی دفع ادرار را ندارند، نصب می‌شود. این سوند از طریق مجرای ادراری به داخل مثانه وارد می‌شود و یک بالن کوچک در انتهای آن وجود دارد که با آب پر می‌شود تا از خروج سوند جلوگیری کند و آن را در جای خود نگه دارد. سوند فولی در دو نوع سیلیکونی و لاتکسی تولید می‌شود. اگر برایتان سوال است که سوند فولی تا چند روز قابل استفاده است؛ این سوند از ۷ روز تا یکماه قابل استفاده می‌باشد، اما این مدت زمان بسته به شرایط بیمار و نوع سوند ممکن است تغییر کند. در صورتی که از سوند سیلیکونی استفاده شود، ممکن است مدت زمان استفاده طولانی‌تر باشد.
سوند نلاتون
سوند نلاتون برای تخلیه موقت مثانه و استفاده کوتاه‌مدت به کار می‌رود. این سوند پس از تخلیه ادرار خارج می‌شود و نیاز به تعویض ندارد.
سوند سوپراپوبیک
این سوند از طریق یک برش کوچک روی شکم به مثانه وارد می‌شود و برای بیمارانی که برای مدت طولانی به سوند نیاز کاربردارد.
سوند خارجی (کاندوم سوند)
این نوع سوند برای آقایانی که دچار بی‌اختیاری ادرار هستند و قادر به استفاده از سوند داخلی نیستند، استفاده می‌شود. سوند خارجی به شکل یک کاندوم روی آلت تناسلی قرار می‌گیرد و به کیسه تخلیه متصل می‌شود. انتخاب نوع سوند و مدت زمان استفاده از آن بسته به شرایط پزشکی و نیازهای فردی بیمار انجام می‌شود و پزشک متخصص بهترین نوع را برای جلوگیری از عفونت و عوارض دیگر تعیین می‌کند.
بدن ما معمولا به اجسام خارجی واکنش نشان می‌دهد، این واکنش بسیاری از اوقات می‌تواند به شکل التهاب و عفونت باشد. این موضوع در مورد سوند ادراری نیز صدق می‌کند. پس باید جهت جلوگیری از عفونت ادراری به مراقبت‌های آن و زمان تعویض سوند ادراری توجه داشته باشیم.
چه زمانی نیاز به وصل سوند ادراری است؟
در موقعیت‌های مختلفی نیاز به وصل سوند ادراری برای بیماران می‌باشد. که عمدتا به سه گروه تقسیم می‌شوند:
- عدم توانایی مثانه برای تخلیه ادرار: اگر مثانه تخلیه نشود، ادرار دفع نشده جمع می‌شود و به کلیه‌ها فشار می‌آورد. این فشار خطرناک است و علاوه بر نارسایی کلیوی می‌تواند منجر به آسیب دائمی به کلیه‌ها شود. بنابراین، تا زمانی که شخص توانایی ادرار کردن را بدست آورد، نیازمند استفاده از سوند می‌باشد.
- افراد مسن و افراد بیمار با آسیب دیدگی دائمی : سالمندانی که دچار بزرگ شدن پروستات شده‌اند یا بیشتر افرادی که درگیر آسیب لگن یا دستگاه ادراری می‌شوند؛ همچنین، اشخاصی که تحت عمل‌های جراحی قرار گرفته‌اند. ممکن است لازم باشد که برای مدت طولانی یا حتی به صورت دائمی در خانه از سوند ادراری استفاده کنند. سوند ادراری و نحوه مراقبت از آن اهمیت زیادی دارد که برای حفظ سلامتی باید آنها را رعایت کنید.
- برای نمونه‌گیری استریل ادرار، از سوند ادراری: گاهی اوقات در برخی بیماران، نتیجه آزمایش اهمیت زیادی دارد و لازم است که نمونه ادرار حتما به صورت استریل و از طریق سوند گرفته شود.
زمان تعویض سوند و کیسه ادرار
اگر برای شما هم این سوال پیش آمده که سوند چند روز قابل استفاده است. زمان استفاده از سوند و تعویض آن بستگی به نوع کاتر و شرایط بیمار دارد. زمان تعویض سوندادراری در اینجا آورده شده است.
- طبق توصیه پزشکان، بهترین زمان تعویض سوند فولی سیلیکونی هر ۳۰ روز یکبار است. البته زمان دقیق تعویض، ممکن است در افراد با شرایط مختلف یکسان نباشد. اما سوندهای سیلیکونی به علت کاهش تحرک برای مدت طولانی‌تری قابل استفاده هستند.
- در صورت نصب سوند ادراری برای بیماران باید نسبت به تعویض کیسه ادراری هر ۵ روز اقدام کنید، و قبل از این که کیسه ادرار کاملا پر شود، آن را تخلیه کنید.
- در صورت استفاده از سوند کاندوم، باید هر ۲۴ ساعت تعویض انجام شود.
- سوند سوپراپوبیک به طور معمول هر ۴ تا ۶ هفته یکبار تعویض می‌شود.
- مدت زمان استفاده از سوند نلاتون بستگی به نوع سوند و شرایط بیمار دارد. به عنوان مثال، سوندهای PVC پس از یک هفته باید تعویض شوند. اما در مورد سوندهایی که در دهانه رحم قرار می‌گیرند، لازم است که هر ۲۴ ساعت یک بار تعویض شوند.
در بعضی از مواقع ممکن است، در کیسه‌ی ادرار خون مشاهده شود؛ همچنین، در صورت کاهش جریان ادرار، قطع ادرار و یا نشت ادرار باید بررسی تخصصی سوند ادراری انجام شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده در هر ساعت از شبانه روز می‌توانید از خدمات پرستاری در منزل شیراز استفاده نمایید. پرستاران شیراز درمان به صورت کاملا حرفه‌ای عمل سوندگذاری و تعویض سوند را در منزل انجام می‌دهند و آموزش‌های لازم برای نگهداری از سوند ادراری را به بیماران ارائه می‌کنند.
آخرین سخن درباره زمان تعویض سوند ادراری
سوند ادراری که پزشک تجویز می‌کند، تعویض سوند ادراری بستگی به نوع سوند و شرایط بیمار دارد. برای مثال، بهترین زمان تعویض سوند سیلیکونی معمولا حدود ۳۰ روز است. اما این مدت زمان می‌تواند بسته به وضعیت بیمار و شرایط خاص تغییر کند. همچنین، مدت زمان استفاده از سوند نلاتون می‌تواند از یک روز تا یک هفته باشد. اما به‌طور کلی، تا زمانی که سوند دچار انسداد نشود، جریان ادرار برقرار و نشتی یا عفونت ادرار وجود نداشته باشد، قابل استفاده می‌باشد. در نهایت، حداکثر ۱۴ روز بعد از استفاده از سوند ادراری داخلی باید نسبت به تعویض آن در منزل اقدام کنید، مگر این که سوند سیلیکونی باشد. تعویض سوند در منزل نیز امکان‌پذیر است، اما باید تحت نظر پرستار یا پزشک متخصص انجام شود.
سوالات متداول
بهترین زمان تعویض سوند فولی سیلیکونی چه موقع است؟
بهترین زمان تعویض سوند فولی سیلیکونی معمولا تا یکماه است، اما در صورت بروز مشکلاتی مانند نشتی یا عفونت، باید زودتر تعویض شود.
مدت زمان استفاده از سوند نلاتون چقدر است؟
مدت زمان استفاده از سوند نلاتون بسته به وضعیت بیمار از یک روز تا یک هفته متغیر است.
سوند فولی چند روز قابل استفاده است؟
مدت زمان استفاده از سوند بستگی به نوع سوند و وضعیت بیمار دارد، برای سوند فولی معمولا ۷ تا ۱۴ روز قابل استفاده است.
