اکسیژن تراپی در بیماران تنفسی یکی از روش‌های موثر در بهبود بیماران است که دچار اختلالات تنفسی هستند و نقش مهمی در درمان دارد. اما خطرات اکسیژن درمانی چیست؟ با وجود فواید فراوان، استفاده نادرست یا بی رویه از این روش می‌تواند پیامد‌های منفی به همراه داشته باشد. اما مصرف طولانی مدت اکسیژن چه پیامدی دارد؟ آشنایی با عوارض اکسیژن درمانی برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی در افراد با مشکلات تنفسی ضروری است. آیا می‌دانید علائم مسمومیت با اکسیژن و عوارض مصرف زیاد اکسیژن چیست؟ به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی مهم ترین خطرات و عوارض اکسیژن درمانی می‌پردازیم تا زمینه‌ای برای استفاده ایمن و موثرتر از اکسیژن درمانی در خانه فراهم شود.
اکسیژن درمانی چیست؟
اکسیژن درمانی یکی از روش‌های رایج در پزشکی برای کمک به بیماران می‌باشد که بدن آن‌ها با کمبود اکسیژن مواجه است. در پاسخ به این سوال که اکسیژن درمانی چیست باید گفت که، دادن اکسیژن اضافی به مراجعین دارای مشکلات تنفسی برای بالا آوردن سطح اکسیژن خون را اکسیژن درمانی می‌گویند. بیماران می‌توانند از خدمات اجاره اکسیژن ساز در شیراز نیز استفاده کنند. اکسیژن درمانی برای بیماران COPD و همچنین افراد مبتلا به اختلالات تنفسی مانند آسم، ذات الریه یا نارسایی قلبی تجویز می‌شود.
اکسیژن تراپی در بیماران تنفسی از طریق ابزار‌هایی مانند ماسک، کانول بینی یا دستگاه اکسیژن ساز به انسان رسانده می‌شود. هدف اصلی از اکسیژن درمانی، بهبود عملکرد اندام‌ها و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از کمبود اکسیژن است. اما مصرف طولانی مدت اکسیژن باعث شده تا عوارض اکسیژن درمانی ظاهر شود.
عوارض اکسیژن درمانی
در این قسمت ما به بررسی عوارض اکسیژن درمانی می‌پردازیم. با اینکه اکسیژن درمانی یک روش موثر برای کمک به بیماران با مشکلات تنفسی است اما استفاده طولانی مدت یا نادرست می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود که در ادامه به برخی از مهم‌ترین خطرات اکسیژن درمانی اشاره خواهیم کرد.
خشکی یا تحریک مجاری تنفسی
یکی از عوارض مصرف زیاد اکسیژن، خشکی یا تحریک مجاری تنفسی است. وقتی اکسیژن به صورت مداوم و بدون رطوبت از طریق بینی یا ماسک وارد بدن می‌شود، مخاط مجاری تنفسی را خشک خواهد کرد. این خشکی باعث تحریک، احساس خارش یا سوزش در بینی و گلو می‌شود. در افراد حساس، مصرف طولانی مدت اکسیژن حتی علاوه بر درد هنگام تنفس، صدا را خشن کرده و کیفیت هم به شدت پایین می‌آورد. برای کمتر شدن عوارض اکسیژن درمانی دستگاه مرطوب کننده (Humidifier) همراه با اکسیژن کاربرد دارد.
خون دماغ یا سرفه مزمن
خشکی زیاد در بینی می‌تواند مویرگ‌های ظریف بینی را شکننده کند. خشکی زیاد منجر به خونریزی‌های مکرر بینی (خون دماغ) می‌شود. از طرف دیگر تحریک مداوم راه‌های هوایی با هوای خشک یا فشار بالای اکسیژن، سرفه‌های خشک و مزمن را به همراه دارد و گاهی اوقات با درد قفسه سینه خود را نشان می‌دهد. استفاده از مرطوب کننده و تنظیم فشار اکسیژن این علائم را کمتر خواهد کرد.
افت عملکرد تنفس طبیعی در صورت استفاده نادرست
بدن انسان دارای مکانیزم‌های دقیق برای تنظیم سطح اکسیژن و دی اکسید کربن در خون است. که اگر استفاده خودسرانه بدون تجویز پزشک اکسیژن مصرف کنند تعادل بدن را بهم می‌ریزند. اکسیژن درمانی برای بیماران COPDبا دریافت اکسیژن زیاد، مغز انگیزه کمتری برای تنفس پیدا می‌کند. زیرا اگر سطح دی اکسید کربن به درستی دفع نشود؛ شاهد خطرات اکسیژن درمانی و پایین آمدن عملکرد تنفس طبیعی خواهیم بود. اگر بیمار مصرف طولانی مدت اکسیژن برایش انجام شد از ویزیت پزشک در منزل شیراز استفاده کنید.
وابستگی به اکسیژن
گرچه برخی افراد دچار اختلالات تنفسی برای ادامه زندگی نیاز واقعی به اکسیژن دارند؛ اما در برخی موارد وابستگی روانی یا فیزیولوژیکی به وجود می‌آید که از عوارض اکسیژن درمانی است. به عبارتی فرد حتی وقتی سطح اکسیژن خونش طبیعی باشد؛ احساس اضطراب یا ناتوانی در تنفس بدون اکسیژن دارد. این وضعیت می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی محدود شدن فعالیت‌های روزانه و احساس ترس از قطع شدن اکسیژن شود. روان درمانی، آموزش مریض و تنظیم دقیق میزان استفاده از اکسیژن به مدیریت این عارضه کمک می‌کند.
خطرات اکسیژن درمانی در خانه
اکسیژن درمانی در خانه برای بیماران تنفسی امری حیاتی است اما در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی خطرات جدی ایجاد می‌کند. در ادامه مهم‌ترین خطرات اکسیژن درمانی در خانه را بررسی می‌کنیم:
- قرار دادن تجهیزات اکسیژن در نزدیکی منابع گرما، نور مستقیم آفتاب یا در مکان‌های بسته و بدون تهویه خطر نشت اکسیژن در منزل را افزایش می‌دهد و احتمال آتش سوزی را بالا می‌برد.
- در صورت آسیب دیدن شلنگ، شیر کپسول یا دستگاه اکسیژن باعث می‌شود که غلظت آن در فضای خانه افزایش یابد و با یک جرقه کوچک حریق ایجاد شود.
- عدم آگاهی اطرافیان و پرستار از نکات ایمنی اکسیژن درمانی در خانه خطرات جبران ناپذیری خواهد داشت. در کنار آموزش از خدمات تزریقات در منزل شیراز نیز استفاده کنید.
- استفاده از بخاری، شمع، اجاق گاز، فندک و یا سیگار در اطراف دستگاه اکسیژن باعث آتش سوزی می‌شود که از عوارض اکسیژن درمانی است.
- مصرف طولانی مدت اکسیژن یا بدون نظارت پزشک باعث مسمومیت با اکسیژن یا کاهش عملکرد طبیعی تنفس می‌شود.
علائم مسمومیت با اکسیژن
علائم مسمومیت با اکسیژن شامل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و تاری دید است. در موارد شدیدتر مصرف طولانی مدت اکسیژن ممکن است تشنج، گیجی یا از دست دادن هوشیاری رخ دهد. عوارض مصرف زیاد اکسیژن در اثر تنفس اکسیژن با غلظت بالا برای مدت طولانی ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از عوارض اکسیژن درمانی استخدام پرستار و اجاره تخت بیمارستانی در شیراز را جدی بگیرید.
مدت زمان استفاده از دستگاه اکسیژن ساز چه قدر است؟
مدت زمان استفاده از دستگاه اکسیژن ساز بسته به شرایط بالینی بیمار و تجویز پزشک متفاوت است. در فرایند اکسیژن تراپی در بیماران تنفسی، میزان و زمان اکسیژن به نوع و شدت مریضی بستگی دارد. در برخی از موارد مثل اکسیژن درمانی برای بیماران COPDپزشک مصرف طولانی اکسیژن o2 را پیشنهاد می‌دهد. یعنی باید به صورت مداوم از دستگاه به مدت ۱۵ تا ۲۴ ساعت در طول شبانه روز استفاده نمایید.
همچنین در موارد خفیف‌تر یا برای استفاده مقطعی (مثلا هنگام خواب یا فعالیت) تنها چند ساعت در روز کافی است تا از مصرف طولانی مدت اکسیژن جلوگیری شود. بعضی از افراد فقط نیز هنگام فعالیت شدید یا شب از دستگاه اکسیژن ساز استفاده می‌کنند. برای جلوگیری از مسمومیت با اکسیژن پزشک تعیین می‌کند که چند لیتر در دقیقه (LPM) اکسیژن لازم است و چند ساعت در روز دستگاه باید استفاده شود. در کل اکسیژن درمانی همانطور که در موارد بالا به اشاره کردیم باید تحت نظر پزشک باشد تا درمان اثر بخشی حاصل گردد و از عوارض اکسیژن درمانی جلوگیری شود. شما می‌توانید از خدمات وصل سرم در منزل شیراز استفاده کنید.
راهکار کاهش خطرات اکسیژن درمانی
غفلت از اصول ایمنی می‌تواند خطرات اکسیژن درمانی را بیشتر کند! به همین دلیل برای جلوگیری از این پیامدها، باید مجموعه‌ای از اقدامات پیشگیرانه انجام گیرد، تا هم سلامت بیمار حفظ شود و هم ایمنی محیط درمانی یا خانگی تضمین گردد. برخی از راهکارهای کاش خطرات نشت اکسیژن در منزل شامل:
- مصرف اکسیژن فقط با تجویز پزشک
- تنظیم دقیق دوز اکسیژن با دستگاه‌های معتبر برای جلوگیری از عوارض مصرف زیاد اکسیژن
- استفاده از مرطوب‌کننده برای جلوگیری از خشکی مجاری تنفسی
- دوری تجهیزات اکسیژن از منابع آتش زا
- نگهداری اکسیژن در محیط دارای تهویه مناسب
- بررسی منظم تجهیزات برای جلوگیری از نشتی یا خرابی
- آموزش کامل فرد و اطرافیان درباره استفاده ایمن از اکسیژن درمانی در خانه
- مدیریت وابستگی روانی به اکسیژن با مشاوره و برنامه ریزی درمانی+
در پایان
آگاهی از خطرات اکسیژن درمانی اهمیت زیادی دارد. مصرف طولانی مدت اکسیژن باعث مسمومیت یا آسیب به بافت‌ها شده. این مشکل در مواردی مثل اکسیژن درمانی برای بیماران COPDبیشتر خود را نشان می‌دهد. هنگام اکسیژن درمانی در خانه باید مراقب نشت اکسیژن در منزل و رعایت نکات ایمنی مسمومیت با اکسیژن بود. برای مراقبت بهتر اکسیژن تراپی در بیماران تنفسی پیشنهاد می‌شود از خدمات شیراز درمان استفاده کنید تا دچار عوارض اکسیژن درمانی نشوید.
به یاد داشته باشید اکسیژن تراپی زمانی موثر است که زیر نظر پزشک و بر اساس نیاز واقعی بیمار انجام شود. بنابراین شناخت درست از عوارض مصرف زیاد اکسیژن نقش مهمی در سلامت بیماران تنفسی دارد.
پرسش‌های متداول
آیا اکسیژن درمانی خطر دارد؟
اکسیژن درمانی اگر تحت نظر پزشک انجام گیرد ایمن است؛ اما در صورتی که مصرف زیاد یا بدون کنترل بیمار داشته باشد علاوه بر آسیب به ریه منجر به مسمومیت می‌شود.
آیا دستگاه اکسیژن ساز خوب است؟
دستگاه اکسیژن ساز برای افرادی که به اکسیژن اضافی نیاز دارند، راحتی بیشتری نسبت به سیلندرهای اکسیژن ارائه می‌دهد و به صورت مداوم اکسیژن مورد نیاز را تامین می‌کند. با این حال انتخاب دستگاه مناسب و نگهداری صحیح آن ضروری است تا عملکرد بهینه داشته باشد.
