بهترین روش گرفتن نبض کدام است؟ راهنمای کامل و تصویری

گرفتن نبض یکی از ساده‌ترین و مهم‌ترین شاخص‌های حیاتی بدن است که اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت قلب و گردش خون به ما می‌دهد. پزشکان، پرستاران و حتی افراد عادی در شرایط مختلف هتگام انجام فعالیت روزانه گرفته تا کمک‌های اولیه نیاز دارند بدانند چگونه ضربان قلب را اندازه بگیریم و روش صحیح گرفتن نبض چیست. اما بهترین محل برای اندازه‌گیری نبض کجاست؛ مچ دست، گردن یا نبض‌ های پا؟
انواع نبض مانند نبض اپیکال، نبض مچ دست و گرفتن نبض گردن باید در شرایط مختلف استفاده شود. همچنین جدول ضربان قلب نرمال برای سنین مختلف نشان می‌دهد تعداد ضربان قلب طبیعی در دقیقه چقدر است و چه عواملی باعث تغییر آن می‌شوند
گرفتن نبض به ظاهر کاری ساده به نظر می‌رسد، اما اگر اصول درست آن رعایت نشود، می‌تواند منجر به خطا شود. در این مقاله به صورت گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم چگونه نبض را بگیریم، بنابراین اگر می‌خواهید بهترین روش برای گرفتن نبض را یاد بگیرید، این راهنما برای شماست.

اهمیت روش صحیح گرفتن نبض بیمار

دانستن روش صحیح گرفتن نبض بیمار اهمیت زیادی دارد، زیرا نبض نشان‌دهنده سلامت قلب و کارکرد سیستم گردش خون است. اگر بدانیم چگونه ضربان قلب را اندازه بگیریم تشخیص تغییرات غیرعادی را زودتر متوجه می‌شویم. در نتیجه امکان جان نجات بیمار در شرایط اضطراری به کمک پرستار خصوصی در منزل شیراز امکان پذیر خواهد بود. همچنین آگاهی از تعداد ضربان قلب طبیعی در دقیقه کمک می‌کند در موقعیت‌های اورژانسی یا هنگام ورزش تصمیم‌های درستی گرفته شود.

معرفی انواع نبض

برای بررسی وضعیت قلب و گردش خون بیمار، روش‌های مختلفی برای گرفتن نبض مانند گرفتن نبض مچ دست وجود دارد. آگاهی از آموزش انواع نبض به افراد کمک می‌کند تا بتوانند در شرایط عادی یا اورژانسی، سلامت خود و اطرافیانشان را بهتر ارزیابی کنند.

مراحل گرفتن نبض به روش صحیح

یادگیری روش صحیح گرفتن نبض مانند گرفتن فشار خون به شما کمک می‌کند وضعیت سلامت قلب را سریع و بدون تجهیزات خاص بررسی کنید. با دانستن این مراحل ساده می‌توانید به‌راحتی بفهمید چگونه نبض را بگیریم و تغییرات غیرعادی را به موقع تشخیص دهید.

گرفتن نبض مچ دست(Radial Pulse)

۱. دست را به حالت آرام و باز شده روی سطحی قرار دهید یا جلوی خود بگیرید.
2. نبض در سطح داخلی مچ دست، درست زیر پایه شست قرار دارد.
3. برای یافتن آن، دست را به سمت بالا (کف دست به سمت بالا) قرار دهید.
4. دو یا سه انگشت (سبابه و وسط، گاهی حلقه) را روی محل نبض قرار دهید، فشار زیادی وارد نکنید.
5. به آرامی فشار دهید تا تپش نبض را حس کنید.
6. ساعت یا تایمر را آماده کنید و تعداد ضربان را برای ۱۵ یا ۳۰ ثانیه بشمارید، سپس در صورت نیاز به دقیقه تبدیل کنید.
7. در صورت احساس تپش نامنظم یا ضعیف،بهتر است از خدمان ویزیت پزشک در منزل شیراز استفاده کنید.

نبض گردن(Carotid Pulse)

۱. بیمار را در حالت نشسته یا خوابیده قرار دهید.
2. نبض در دو طرف گردن، درست کنار نای (Trachea) قرار دارد.
3. برای پیدا کردن آن، دو انگشت (سبابه و وسط) را به آرامی به یک سمت گردن، بین سیبک گلو و عضلات گردن بگذارید.
4. فشار ملایم وارد کرده تا تپش نبض را حس کنید( فشار زیاد جریان خون را کاهش می‌دهد.)
5. تعداد ضربان را برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید و سپس به دقیقه تبدیل کنید.
6. این روش در شرایط اورژانسی یا وقتی نبض مچ دست قابل لمس نیست، استفاده می‌شود.
بررسی نبض گردن مانند وصل سرم و تزریقات در منزل نباید همزمان در هر دو طرف انجام شود تا از خطر کاهش جریان خون به مغز جلوگیری گردد.

نبض اپیکال (Apical Pulse)

۱. بیمار را در حالت نشسته یا خوابیده روی پشت قرار دهید.
2. گوشی پزشکی را روی نقطه‌ای که نبض قلب حس می‌شود قرار دهید.
3. با دقت گوش دهید و ضربان قلب را به مدت یک دقیقه کامل بشمارید.
4. این روش دقت بسیار بالایی دارد و برای بیماران نوزاد، کودکان یا بیمارانی که نبض مچ یا گردن قابل لمس نیست، توصیه می‌شود.
5. تغییرات نامنظم یا غیرعادی را یادداشت کرده و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
نکته: این روش نیاز به تجهیزات (گوشی پزشکی) دارد و معمولاً در مراکز درمانی استفاده می‌شود.

نبض بازویی (Brachial Pulse)

محل دقیق: در داخل بازو، بالاتر از آرنج، بین عضلات بای‌سپس و تری‌سپس.
معمولا در قسمت میانی بازو و کمی به سمت داخل قرار دارد.
مراحل گام‌به‌گام

•  بیمار یا کودک را در حالت راحت قرار دهید (نشسته یا خوابیده).
•  دست یا بازو را کمی صاف کرده و شل نگه دارید.
•  دو انگشت (سبابه و وسط) خود را روی محل شریان بگذارید.
•  فشار ملایم وارد کنید تا تپش نبض حس شود.
•  تعداد ضربان را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید و سپس برای دقیقه کامل محاسبه کنید.
•  اگر نبض نامنظم یا ضعیف است، چند بار تکرار کنید و در صورت ادامه مشکل با پزشک مشورت کنید.
  کاربرد:اندازه‌گیری دقیق ضربان قلب در نوزادان و کودکان کوچک.
  استفاده در اندازه‌گیری فشار خون.

“جهت اجاره دستگاه زردی نوزاد در شیراز کلیک کنید”

نبض‌ های پا

نبض‌ های پا جهت بررسی جریان خون در اندام‌های تحتانی، ارزیابی بیماران دیابتی مشکلات عروقی و وجود انسداد شریان‌ها یا کاهش خون‌رسانی به پاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نبض Dorsalis Pedis

محل دقیق نبض پا: روی رویه پا، بین انگشت شست و دوم پا، کمی بالاتر از کف پا.
1. بیمار را در حالت نشسته یا درازکش قرار بگیرد.
2. پا را کمی بالا آورده یا صاف کنید.
3. دو انگشت خود را روی شریان قرار دهید و فشار ملایم بدهید.
4. تعداد ضربان را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید و به دقیقه تبدیل کنید.

نبض Posterior Tibial

محل دقیق: پشت قوزک داخلی پا، درست پشت استخوان قوزک
مراحل:
1. بیمار در حالت راحت بنشیند یا دراز بکشد.
2. دو انگشت خود را روی شریان پشت قوزک بگذارید.
3. فشار ملایم وارد کنید تا تپش نبض حس شود.
4. تعداد ضربان را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید و برای دقیقه کامل محاسبه کنید.

بهترین روش‌ گرفتن نبض بیمار

بهترین روش گرفتن نبض بیمار بستگی به سن، وضعیت جسمانی و شرایط بیمار دارد، اما اصول کلی بهترین روش‌ گرفتن نبض بر اساس شرایط بیمار به این شکل است:

• بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر: نبض مچ دست (Radial Pulse): سریع، راحت و رایج‌ترین روش برای بررسی ضربان قلب روزمره
•  نوزادان و کودکان کوچک: نبض بازویی (Brachial Pulse) یا نبض اپیکال (Apical Pulse)
• شرایط اورژانسی یا بیمار بی‌هوش: نبض گردن (Carotid Pulse): سریع و قابل اعتماد حتی زمانی که نبض مچ دست قابل لمس نیست.

“جهت اجاره تخت بیمارستانی در شیراز کلیک کنید”

تعداد ضربان طبیعی قلب در سنین مختلف چقدر است؟

تعداد ضربان قلب یکی از شاخص‌های مهم سلامت و وضعیت جسمانی است که تغییرات بدن را در شرایط مختلف نشان می‌دهد. این مقدار با توجه به سن و رشد فرد متفاوت اس . دانستن تعداد ضربان قلب طبیعی در دقیقه به افراد کمک می‌کند تا از وضعیت سلامت قلب و بدن خود مطلع شوند. برای گرفتن نبض و ارزیابی سلامت خود، می‌توانید جدول ضربان قلب نرمال برای سنین مختلف را مشاهده کنید.

•  نوزادان و کودکان کوچک ضربان قلب بالاتری دارند که نشان‌دهنده فعالیت بیشتر قلب برای تامین نیازهای رشد است.
•  بزرگسالان سالم معمولا ضربان قلبی بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه دارند.
•  ورزشکاران حرفه‌ای ممکن است ضربان قلبی کمتر از ۶۰ ضربه در دقیقه داشته باشند که نشان‌دهنده کارایی بالای قلب است.

نکات مهم و خطاهای رایج در گرفتن نبض

با توجه به اهمیت یادگیری گرفتن نبض و تأثیر آن در سلامت، لازم است نکات مهم و خطاهای رایج در گرفتن نبض را بدانیم. با رعایت این نکات می‌توانیم سلامت خود یا بیماران را دقیق‌تر بررسی کرده و تغییرات غیرعادی ضربان قلب را به موقع تشخیص دهیم. نکات مهم گرفتن نبض بیمار عبارتند از:

1. از انگشت سبابه و وسط برای لمس نبض استفاده کنید( از شست خود استفاده نشود).
2.  برای گرفتن نبض فشار ملایم وارد کنید زیرا فشار زیاد یا کم باعث خطا در اندازه‌گیری می‌شود.
3. بهتر است ابتدا محل نبض(مچ دست، گردن، بازو، اپیکال) را دقیق پیدا کنید .
4. نبض را حداقل ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید و برای دقیقه کامل محاسبه کنید.
5.  بیمار در حالت راحت و آرام باشد تا ضربان واقعی قلب ثبت گردد.
6.  در نوزادان و کودکان کوچک، معمولا نبض بازویی یا اپیکال دقیق‌تر است.

خطاهای رایج در گرفتن نبض

•  استفاده از انگشت شست به جای انگشت سبابه و وسط
•  فشار بیش از حد یا خیلی کم روی شریان
•  شمارش نبض در شرایط اضطراب یا حرکت بیمار
•  گرفتن نبض از محل اشتباه یا با دقت کم
•  عدم ثبت مدت زمان دقیق شمارش یا تبدیل اشتباه به ضربان در دقیقه
• نادیده گرفتن تغییرات غیرعادی یا نامنظم ضربان قلب

درپایان

یکی از ساده‌ترین و مهم‌ترین روش‌ بررسی سلامت قلب گرفتن نبض بیمار است. با توجه به سن و شرایط بیمار، انواع نبض مانند نبض بازویی و نبض اپیکال، نبض‌ های پا و گرفتن نبض وجود دارد.
همچنین آگاهی از تعداد ضربان قلب طبیعی در دقیقه و گرفتن نبض مچ دست کمک می‌کند تا وضعیت سلامت بیماران را دقیق‌تر ارزیابی گردد. با جدول ضربان قلب نرمال برای سنین مختلف می‌توانید به سرعت وضعیت قلب را بررسی کنید.
شیراز درمان آماده ارائه خدمات پزشکی و مشاوره‌ای ۲۴ ساعته است و امکان اجاره تجهیزات پزشکی و چشمی با کمترین قیمت را برای شما فراهم کرده است. با بهره‌گیری از خدمات ما، سلامت قلب و بدن خود را به بهترین شکل مدیریت کنید.

سوالات متداول

چگونه ضربان قلب را اندازه بگیریم؟

برای اندازه‌گیری ضربان قلب، می‌توانید روش صحیح گرفتن نبض را به کار ببرید. کافی است دست یا محل مناسب نبض (مثل مچ دست یا گردن) را پیدا کرده، دو انگشت سبابه و وسط را روی شریان قرار داده، فشار ملایم بدهید. سپس تعداد ضربان را برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بشمارید، سپس برای دقیقه کامل محاسبه کنید.

چند ثانیه باید نبض را بشماریم؟

به طور معمول نبض را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه می‌شمارند و سپس با ضرب در ۴ یا ۲، تعداد ضربان قلب در دقیقه به دست می‌آید. این روش سریع و دقیق برای بررسی تعداد ضربان قلب طبیعی در دقیقه مناسب است.

اگر نتوانیم نبض را پیدا کنیم چه باید کرد؟

اگر نبض قابل لمس نبود، ابتدا دست یا محل نبض را گرم و آرام کنید. می‌توانید از نبض گردن یا نبض اپیکال استفاده نمایید. در صورت ادامه مشکل، حتما با پزشک یا پرستار مشورت کنید.

آیا اپلیکیشن یا دستگاه جایگزین گرفتن نبض دستی است؟

بله، دستگاه‌های پزشکی و اپلیکیشن‌های قابل اعتماد می‌توانند تعداد ضربان قلب نرمال و واقعی را اندازه‌گیری کنند. با این حال، یادگیری روش صحیح گرفتن نبض هنوز ضروری است، زیرا در شرایط اورژانسی یا نبود دستگاه، بررسی دستی دقیق‌ترین روش است.