رفلاکس معده(بازگشت اسیده معده به مری)

در محل اتصال مری به معده يک ماهییه حلقوی يا اسفنکتر وجود دارد كه اين مايیهه از برگشت اسید معده و مواد غذايي به مری جلوگیری مي كند. اگر اين اسفنکتر ضعیف شود غذا از معده به طرف مری برگشت پیدا می کند كه به آن رفلاکس مي گويند. پوشش داخلي معده در برابر اسیده معده مقاوم مي باشد اما پوشش داخلي مری اين توانايي را ندارد و در صورت تماس با اسید آسیب مي بیند.
بیشتر مردم پس از خوردن غذا دارند رفلاکس مختصری دارند اما زماني كه همراه با علائم باشد و يا مری آسیب ديده باشد به عنوان يک عارضه محسوب مي شود. درنوزادان و شیرخوران اين ماهییه كامل نیست و برگشت محتويات معده به مری به طور شايع ديده مي شود .

علل:
علت اصلي ضعیف بودن اسفنکتر تحتاني مي باشد اما تعدادی عوامل خطر ساز نیز وجود دارند كه عبارتند از:
– فتق هیتال؛ وارد شدن معده به قفسه سینه از طريق ديافراگم
– وارد شدن فشار به معده در حاملگی و چاقي
– رژيم غذايي پرچرب
– خوردن غذای زياد در يک وعده(پرخوری)
– استعمال دخانیات
– نوشیدن الکل
– -بالارفتن فشار داخل شکم مثل حاملگی

علائم :
۱-شايع ترين علامت سوزش سر دل مي باشه كه از معده
شروع و به طرف گلو و قفسه سینه كشیده مي شود و احساس سوختن در سینه ايجاد میشود.. شرايط زير باعث تشديد اين علائم مي شود:
– خوردن حجم زياد غذا
– خم شدن پس از خوردن غذا
– دراز كشیدن پس از خوردن غذا
– بلند كردن اشیا سنگین پس از خوردن غذا
۲-علامت ديگر احساس برگشت اسید معده به گلو مي باشد.

علائمی که کمتر شایع می باشند عبارتند از:
۱. درد قفسه سینه؛ در اين مورد بايد منشا درد قطعي شود كه از قلب نمي باشد.
۲. احساس مزه اسید در دهان
۳. سرفه مزمن
۴. گرفتگي صدا
۵. احساس پری و سنگیني در معده
۶. صدای خس خس در تنفس
۷. سختي در بلع غذا
۸. گلو درد مزمن
۹. سکسکه دائمي
۱۰. احساس وجود لقمه در گلو
۱۱. تهوع و استفراغ
۱۲. صاف كردن مکرر صدا به علت ملتهب شدن تارهای صوتی

تشخیص:
معمولا تشخیص بر اساس علائم مي باشد. در صورتیکه علائم مبهم باشند آزمايشات تشخیصي انجام مي شوند.
اين آزمايشات عبارتنه از:
• اندوسکوپی
• انداز گیری اسید؛ در اين روش يک لوله مخصوص به انتهای مری فرستاد مي شود و برای ۲۴ ساعت در آن محل نگه داشته مي شود سپس اين لوله به يک دستگاه وصل مي شود تا میزان اسید انداز گیری و ثبت كند.
• مانومتری؛ در اين روش تشخیصي فشار مری بوسیله يک دستگاه انداز گیری مي شود.

درمان:
مهمترين توصیه در درمان رفلاکس؛ رعايت رژيم غذايي متناسب و خوردن غذا در وعده های بیشتر و میزان كم تر مي باشد. برخي غذاها مثل قهوه ، غذاهای ادويه دار، میوه های اسیدی مثل پرتغال، لیمو ، گريپ فروت و آناناس، گوجه فرنگي، نعنا و شکلات اسید معده را بیشتر مي كنند.
همچنین غذاهای پرچرب مدت زمان توقف غذا در معده را افزايش مي دهند. ساير درمان يا عبارتند از:
• دارو درماني؛ استفاد از داروهای ضده اسید مثل شربت آل مینیوم ام جي، رانیتیدین و آمپرازول
• جراحي

عوارض:
همه افراد در طول زندگي رفلاکس را تجربه مي كنند كه در اغلب موارد خفیف و گذرا مي باشد. اما اگر مرتب عود داشته باشد و به درمان های رايج جواب ندهد عوارض جدی به همراه خواهد داشت كه عبارتند از:
• التهاب مری همراه با ايجاد زخم
• تنگي مری
• تحريک شدن مجاری هوايي
• خونريزی
• سرطان مری

چند توصیه جهت کاهش علائم رفالکس:
• ازخوردن غذاهايي كه باعث تشديد رفلاکس مي شود بپرهیزید.
• رژيم غذايي كم چرب و حاوی سبزيجات، میوجات و لبنیات كم چرب باشد.
• از خوردن غذا تا ۲ ساعت قبل از خواب بپرهیزید.
• استعمال دخانیات را متوقف كنید.
• از مقدار غذای مصرفی در هر وعده بکاهید.
• از پوشیدن لباس های تنگ به ويژه در ناحیه كمر خودداری كنید.
• پس از صرف غذا از خم شدن خودداری كنید.
• به هنگام دراز كشیدن سر خود را ۱۵ الي ۲۰ سانتي متر بالاتر از تنه قرار بدهید اين كار موجب مي شود در هنگام خواب اسید معده در معده باقي بماند.
• وزن خود را متناسب نگه داريد.
• به هنگام دراز كشیدن ترجیحاً بر روی دست چپ دراز بکشید.
• جهت تسکین درد از داروهايي مثل بروفن و ناپروكسن استفاد نکنید زيرا باعث بدتر شدن رفلاکس مي شوند ترجیحاً از استامینوفن اسدتفاده كنید.