اکسیژن درمانی چیست؟
اکسیژن درمانی، یک شیوه درمانی است که اکسیژن اضافی را برای تنفس در اختیار بیمار قرار می‌دهد و به آن اکسیژن مکمل نیز می‌گویند. اگرچه ممکن است اکسیژن درمانی در بیمارستان رایج باشد، اما می‌توان از آن در خانه نیز استفاده کرد. چندین دستگاه برای رساندن اکسیژن در خانه استفاده می‌شود. اکسیژن، معمولاً از طریق شاخک‌های بینی (کانولای اکسیژن) یا ماسک صورت می‌رسد.
تجهیزات اکسیژن می‌توانند به سایر تجهیزات پزشکی مانند دستگاه‌های CPAP و ونتیلاتورها متصل شوند. برخی بیماران به اکسیژن درمانی طولانی مدت نیاز خواهند داشت. انواع مختلفی از دستگاه‌ها وجود دارد که می‌توانند به بیمار اکسیژن بدهند. برخی بیماران از مخازن اکسیژن مایع یا گاز و برخی دیگر از دستگاه اکسیژن ساز برقی استفاده می‌کنند که اکسیژن را از هوا می‌گیرد.
بیماری‌هایی که نیاز به اکسیژن درمانی دارند :
شرایطی که بیمار ممکن است به اکسیژن مکمل نیاز داشته باشد، چه به طور موقت یا طولانی مدت عبارت‌اند از:
- COPD (بیماری انسدادی مزمن ریه)
- فیبروز ریوی
- ذات الریه
- حمله شدید آسم
- فیبروز سیستیک
- سرطان ریه (برخی سرطان‌های دیگر)
- بیماری ارتفاع
- کووید ۱۹
- نارسایی قلبی
- آپنه خواب
آزمایشات تشخیص اکسیژن
پزشکان از تست‌هایی برای اندازه گیری سطح اکسیژن استفاده می‌کنند، این آزمایشات عبارت‌اند از:
- پالس اکسی متر
- آزمایش گاز خون شریانی
- تست‌های عملکرد ریه
پالس اکسی متر
این دستگاه کوچک بدون درد روی انگشت، انگشت پا یا لاله گوش بیمار قرار می‌گیرد. حسگرهای موجود در دستگاه، پرتوهای نور را از طریق پوست بیمار می‌فرستند تا سطح اکسیژن در مویرگ‌ها (رگ‌های خونی کوچک) را اندازه گیری کنند. بسیاری از پزشکان، به طور معمول این آزمایش را در هر قرار ملاقات انجام می‌دهند. همچنین فرد می‌تواند پالس اکسیمتر (پلاس اکس) را از داروخانه‌ها خریداری کند تا در خانه از آن استفاده کند.
آزمایش گاز خون شریانی
این آزمایش از یک نمونه خون سرخرگ، برای اندازه گیری سطح اکسیژن و دی اکسید کربن در خون بیمار استفاده می‌کند. این آزمایش دقیق‌ترین روش برای تعیین عملکرد ریه است.
تست‌های عملکرد ریه
تست‌های عملکرد ریوی مانند اسپیرومتری، میزان دم و بازدم را اندازه گیری می‌کند. برخی آزمایش‌ها توانایی ریه‌های بیمار، برای ارسال اکسیژن به سلول‌های بدن را نیز اندازه‌گیری می‌کنند.
نشانه‌های سطح پایین اکسیژن (هیپوکسی)
فرد همیشه نمی‌تواند تشخیص دهد که چه زمانی سطح اکسیژن کم است، اما زمانی که نشانه‌ها بروز پیدا کنند شامل مواردی هستند که در ادامه ذکر می‌کنیم. علائم هیپوکسی عبارت‌اند از:
- تنگی نفس
- تغییر رنگ پوست، لب‌ها و ناخن‌ها به رنگ مایل به آبی
- خستگی مفرط
- سردردهای شدید
- سرفه یا خس خس سینه
- نبض سریع و ضربان قلب
- گیجی
چه مواقعی برای درمان کمبود اکسیژن به پزشک مراجعه کنیم؟
هیپوکسی (کمبود اکسیژن ) به طور کلی یک شرایط اورژانسی است. اگر علائم کمبود اکسیژن را دارید، با اورژانس تماس بگیرید. برای درمان هیپوکسی نیاز به سنجش سطح اکسیژن خون است. و درمان فقط تحت نظر پزشک و صلاحدید وی امکان‌پذیر است. مساله اساسی در درمان هیپوکسی رسیدن اکسیژن بیشتر به بدن است:
- برای درمان، شما اکسیژن مورد نیاز را از طریق کانولای بینی یا از طریق یک ماسک که بینی و دهان شما را می‌پوشاند دریافت می‌کنید. در اکثر موارد این کارها برای رساندن سطح اکسیژن به حالت طبیعی کافی است. یک اسپری استنشاقی یا داروی آسم ممکن است تنفس را آسان‌تر کند.
- اگر انجام این کارها کمک‌کننده نیست، پزشک ممکن است داروی وریدی (IV) به شما تزریق کند. ممکن است برای کوتاه مدت داروهای استروئیدی برای کاهش التهاب در ریه‌ها و یا آنتی بیوتیک برای درمان عفونت زمینه‌ای نیاز داشته باشید.
- هنگامی که زندگی شما در معرض خطر است و این درمان‌ها دیگر جوابگو نیستند، ممکن است به تنفس مکانیکال (استفاده از کپسول یا دستگاه اکسیژن ساز برای کمک به تنفس) نیاز داشته باشید.
اگر بیمار اکسیژن تراپی انجام ندهد با چه مشکلاتی مواجه خواهد شد؟
قطعا می دانید که مغز اولین عضوی است اکسیژن و هوا از طریق ریه ها، به آن ارسال می شود. به دلیل این که بافت های داخل مغز فقط برای مدت بسیار کوتاهی بدون اکسیژن دوام می آورند. از همین رو اگر کمبود اکسیژن در بیمار به سرعت جبران نشود، فرد با آسیب های بسیار جدی و شدیدی از جمله مرگ های مغزی مواجه خواهد شد.
کمبود اکسیژن خون نیاز به چکاپ و پیگیری توسط پزشک متخصص دارد و اگر درمان نشود، می‌تواند اثرات جدی بر سلامت کلی و عملکرد اندام‌های بدن داشته باشد. با تماس با مجموعه شیرازدرمان می‌توانید به‌راحتی بهترین متخصصان و پزشکان نوبت بگیرید و بدون اطلاف وقت در منزل درمان شوید . همچنین مجموعه ما با اجاره تجهیزات پزشکی اعم از کپسول اکسیژن ، دستگاه اکسیژن ساز ، سی پپ ، بای پپ ، دستگاه ونتیلاتور و دستگاه پالس اکسیمتری (جهت اندازه گیری اکسیژن خون ) به صورت ۲۴ ساعته در سرتاسر شیراز در خدمت شما عزیزان میباشد.
