اسهال استفراغ ویروسی (ویروس جدید اسهال)
اسهال استفراغ ویروسی پدیدهای است که در تابستانها بیشتر شایع میشود. این یک بیماری عفونی ناشناس نیست. اما پزشکان به تازگی نوعی از اسهال استفراغ ویروسی جدید را گزارش دادهاند که علاوه بر کودکان، بزرگسالان و افراد بالغ نیز به آن مبتلا شدهاند. در ادامه درباره اسهال و استفراغ ویروسی، نوع جدید آن و شیوع در کشور ایران توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
در این مقاله مطالعه میکنید:
اسهال استفراغ ویروسی چیست؟
شیوع اسهال استفراغ ویروسی در ایران
علائم اسهال استفراغ ویروسی
ابتلای کودکان به اسهال استفراغ ویروسی
علائم اسهال و استفراغ ویروسی در کودکان
ویروس جدید اسهال
علائم ابتلا به ویروس جدید اسهال
پیشگیری و درمان ویروس جدید اسهال
اسهال استفراغ ویروسی چیست؟
اسهال و استفراغ ویروسی، یک عفونت روده ای است که عموماً با علائمی مانند اسهال آبکی، گرفتگی معده، حالت تهوع یا استفراغ و گاهی اوقات تب همراه است. این عامل عفونی بیشتر از طریق تماس با فرد آلوده یا مصرف غذا و آب آلوده از طریق دهان و گوارش انتقال مییابد. این افراد با انجام آزمایش خون و مصرف داروهای تجویز شده درمان میشوند. اسهال و استفراغ ویروسی برای نوزادان، افراد مسن و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، میتواند کشنده باشد.
شیوع اسهال استفراغ ویروسی در ایران
در اول خرداد ماه ۱۴۰۱ در چندین دانشگاه کشور مسموم شدن تعدادی از دانشجویان به ویروس این بیماری تایید شد. محمدمهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار در گفتگوی اخیر خود گفت: موارد اسهال ویروسی به صورت افزایشی در بعضی مناطق کشور دیده شده است. شیوع این بیماری نسبت به سال گذشته افزایش ۲/۷ برابری داشته است. وی افزود: بیشتر موارد بیماری ناشی از مصرف آبهای غیربهداشتی و لوله کشی نشده و میوههای ضدعفونی نشده است. توصیه های بهداشتی به جهت جلوگیری از مبتلا شدن به این ویروس، رعایت بهداشت فردی در هنگام مسافرت و صرف غذا در بیرون از منزل، مخصوصاً شستن دستها و ضدعفونی کامل میوهها و سبزیجات است.
وی یادآور شد: با توجه به آنچه که دیده شده است، احتمالا تابستان سختی را در رابطه با بیماریهای اسهالی در پیش داشته باشیم. از ابتدای سال تاکنون (خرداد ۱۴۰۱) ۱۶۹۲ مورد بیماری در کشور در رابطه با مسمویت غذایی گزارش شده که همه آنها ناشی از مصرف مواد غذایی خوب نگهداری نشده بوده است.
علائم اسهال استفراغ ویروسی
با این که اسهال و استفراغ ویروسی (Gastroenteritis) را معمولاً آنفولانزای معده نیز مینامند، اما کاملاً با آنفولانزا فرق دارد. آنفولانزا فقط بر سیستم تنفسی از جمله بینی، گلو و ریهها تأثیر میگذارد. اما گاستروانتریت به روده حمله میکند و علائم زیر را دارد:
اسهال آبکی و معمولاً غیرخونی
حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
گرفتگی و درد معده
گاه درد عضلانی یا سردرد
تب با درجه پایین
تأکید بر غیرخونی بودن اسهال به این دلیل است که اسهال خونی معمولاً بعلت عفونتی متفاوت و شدیدتر است. سایر علائم نیز بین مبتلایان به اسهال و استفراغ ویروسی مشترک است. اگرچه معمولا، علائم در عرض ۱ تا ۳ روز پس از ابتلا ظاهر میشوند(۱تا ۳ روز پس از ورود ویروس به بدن)، شدت آنها نیز در طیف شدید تا خفیف قرار میگیرند. علاوه بر این، علائم معمولاً فقط ۱ یا ۲ روز در فرد دیده میشوند، اما گاهی اوقات ممکن است تا ۱۴ روز هم ادامه داشته باشد.
ابتلای کودکان به اسهال استفراغ ویروسی
اسهال استفراغ ویروسی نوعی بیماری عفونی است که در نوزادان و کودکان بیشتر دیده میشود. زیرا توجه کودکان به رعایت بهداشت فردی و مصرف نکردن آب و غذای آلوده کمتر از بزرگسالان است. بنابراین خوب است که علائم این بیماری را در کودکان و حتی نوزادان بشناسیم.
اگر نوزاد یا کودک تب ۳۸.۹ درجه سانتیگراد یا بالاتر دارد.
خسته یا بسیار تحریک پذیر به نظر میرسد.
از ناراحتی یا درد زیاد، گلایه میکند.
با مشکل استفراغ یا اسهال مواجه شده باشد.
علائم اسهال و استفراغ ویروسی در کودکان
این علائم وجود ویروس جدید اسهال در کودکان را اعلام میکنند. سایر مشکلاتی را که کودکان مبتلا به گاستروانتریت(عفونت معده و روده) با آن روبرو میشوند، در ادامه توضیح خواهیم داد.
به نظر میرسد که بدن کودک به علت اسهال شدید دچار کم آبی میشود. البته این مشکل را با مقایسه میزان نوشیدن و میزان ادرار کودکان نسبت به مقداری که برای آنها عادی است، میتوان تخمین زد. والدین و اطرافیان کودکان باید مراقب علائمی مانند خشکی دهان، تشنگی و گریه بدون اشک، مراقب علائم کم آبی در نوزادان و کودکان بیمار باشند.
والدین باید بدانند که شاید تف کردن یک اتفاق روزمره برای کودکان باشد، اما استفراغ اینطور نیست. البته نوزادان به دلایل مختلفی استفراغ میکنند که بسیاری از آنها را نباید نادیده گرفت. برعکس باید آنها را با پزشک متخصص در میان گذاشت تا روش درمانی درست استفاده شود.
اگر نوزادی با علائم زیر مواجه شود،با مراجعه به متخصصین درمان باید اغاز گردد:
استفراغ مکرر دارد.
بعد از ۶ ساعت باز هم نیازی به تعویض پوشک او نیست.
از اسهال شدید و استفراغ رنج میبرد.
دهان خشکی دارد یا بدون اشک گریه میکند.
خواب آلودگی غیرعادی دارد.
از آنجایی که علائم بیماریهای عفونی مشابه هستند، به راحتی میتوان اسهال ویروسی را با اسهال ناشی از باکتریهایی مانند کلستریدیوم دیفیسیل، سالمونلا و اشریشیا کلی یا انگلهایی مانند ژیاردیا اشتباه گرفت. بنابراین باید این علائم را با پزشک در میان گذاشت تا با تجویز آزمایش، بررسی نتایج آن و ارائه برنامه درمانی، کودک یا نوزاد درمان شود.
ویروس اسهال استفراغ جدید
ویروس جدید اسهال
در حالی که موارد ابتلا به ویروس کرونا در کشورهای مختلف رو به کاهش است، ویروسی دیگر به اسم نوروویروس شیوع پیدا کرده که باعث اسهال استفراغ ویروسی جدید میشود. گفتنی است که با برداشته شدن محدودیتهای کرونا و برگزاری مراسمها و مهمانیهای مختلف،شیوع بیماریهای عفونی افزایش یافته است.
هرچند تحقیقات نشان نمیدهد که شیوع نوروویروس مستقیماً با شیوع ویروس کرونا مرتبط باشد، اما رعایت نکردن نکات بهداشتی نسبت به سالهای اول شیوع ویروس کرونا، باعث افزایش تعداد مبتلایان به ویروس جدید اسهال میشود.
علائم ابتلا به ویروس جدید اسهال
نوروویروس بسیار مسری است و از طریق سطوح آلوده و غذا یا آب آلوده و از طریق گوارشی و از راه دهان بین انسانها منتقل میشود. بیماری ناشی از نوروویروس که معمولاً به عنوان اسهال استفراغ ویروسی شناخته میشود، با علائمی مانند اسهال، حالت تهوع، درد معده و استفراغ همراه است. در ضمن، شیوع آن در مناطقی مانند شهربازیها که تجمع افراد زیاد است یا مهدکودکها و مدارس، بیشتر است.
پیشگیری و درمان ویروس جدید اسهال
نوروویروس روی سطوح قرار گرفته و از طریق مواد غذایی آلوده منتقل میشود. بنابراین باید بهداشت دستها را بعد از دستشویی رفتن یا هنگام تهیه غذا رعایت کرد. مردم باید میوهها و سبزیجات را قبل از مصرف به خوبی شسته و کامل بپزند. برای جلوگیری از انتشار نوروویروس، افراد باید هنگام بیماری و تا ۲ روز پس از پایان علائم در خانه بمانند.
در اکثر موارد نیاز به درمان خاصی نیست. باید بدانیم که اسهال و استفراغ نوعی واکنش دفاعی بدن به عوامل خارجی است که باعث دفع این مواد از بدن میشود ولی چون باعث دفع مایعات بدن میگردد،مایعات باید جایگزین گردد.درصورت طولانی شدن روند بیماری مبتلایان از طریق مشورت با پزشک میتوانند آنتی بیوتیک مناسب بیماری خود را دریافت کرده و با غذاهای خانگی سالم به روند بهبود بیماری کمک کنند. معمولا این ویروس بین ۱ تا ۲ روز باقی است و پس از آن از بدن خارج میشود.
نکته: در زمان بروز علایم گوارشی بخصوص اسهال باید از خوردن سبزیجات و میوه جات و غذاهای چرب، پرچاشنی و پر ادویه خودداری کرد. زیرا باعث تحریک بیشتر دستگاه گوارش میشود و در نتیجه علایم تشدید میابد. در چنین مواقعی مصرف پلو ساده و کم چرب به همراه ماست پروبیوتیک توصیه میشود.
جمع بندی
اسهال استفراغ ویروسی، نوعی بیماری عفونی شایع در فصل گرم است.
اسهال، استفراغ، دل درد، تب و درد عضلانی از علائم شایع آن محسوب میشود.
ویروس جدید اسهال هم علائمی مانند اسهال استفراغ ویروسی دارد.
رعایت بهداشت فردی، شستن میوه و سبزیجات و پختن کامل مواد خوراکی در کاهش ابتلا به این بیماری مؤثر هستند.