فتق از نظر لغت به معنی باز شدن وازنظر تعریف عبارت است از بيرون زدگی بخشی از احشا داخل شکمی (معمولا روده ها) از ورای جدار شکم ؛فتق ممکن است در هر قسمتی از جدارشکم ایجاد گردد ولی بيشتر در ناحيه کشاله ران پدید می اید فتق ممکن است منشادوران تولد داشته باشد .
چه افرادی دچار فتق می شوند ؟
در تمام سنين از نوزاد تا فرد مسن ایجادميگردد؛
عوامل زیر خطر ایجاد فتق را افزایش می دهند:
۱- سرفه مزمن مثال در افراد سيگاری
۲ -چاقی
۳ -فشار در مواقع اجابت مزاج یا ادرارکردن
۴ -بارداری
۵ -عطسه زیاد وپشت سر هم
۶- بلند کردن اجسام سنگين
علل :
فتق ممکن است زمينه مادرزادی داشته باشد در این صورت فتق معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی بروز می نماید .ممکن است زمينه اکتسابی داشته باشد فتق به دليل ضعيف شدن عضلات جدار شکم یا بالارفتن سن یا به دليل افزایش فشار داخل شکم ایجاد ميگردد.
علائم :
فتق کشاله ران معمولا به صورت یک برآمدگی در ناحيه کشاله ران ایجاد ميشود این برامدگی در حال ایستاده بيشترميشود ودر حالت خوابيده جا رفته یاکوچکتر میشود.
بيماران به تدریج متوجه ميشوند که ميتوانند با فشار بر ناحيه برجسته آن را به جای خود برگردانند.این برامدگی با سرفه ,زور زدن وبرداشتن وزنه سنگين برامده تر ميشود هرچه سن افراد بيشتر شود برآمدگی بيشتر ميگردد.به مرور زمان ممکن است سبب گردد که برامدگی خيلی بزرگتر شده و جا نرود.
علامت دیگر فتق درد کشاله ران ميباشد . درد معمولا خفيف ومبهم است ودرحالت ایستاده یا برداشتن جسم سنگين شدیدتر ميگردد.
درمان :
هرگاه در ناحيه کشاله ران توده ای ظاهرگردد بيمار بایستی به پزشک جراح مراجعه نماید ودر صورت عدم درمان فتق پيشرفت ميکند وخطر انسداد روده بيمارراتهدید ميکندکه منجر به عمل اورژانس ميگردد. اگر علائم خفيف باشد به عمل جراحی نياز نيست. درمان درموارد شدید فتق کشاله ران جراحی ميباشد .
جراحی به دو روش جراحی باز و یا الپاراسکوپی انجام می شود. درموارد الپاراسکوپی یک برش کوچک داده می شود سپس جراح توسط دستگاه الپاراسکوپ که یک لوله باریک مجهز به دوربين و چراغ است، وارد محل می شود و ترميم را انجام می دهد. بيهوشی بصورت موضعی و یا عمومی میباشد.با عمل جراحی لایه های ضعيف شده جدار شکم تقویت شده ومشکل بيماربرطرف ميگردد.هر چه فتق زودتر عمل شود نتيجه کار بهتر است . استفاده از فتق بند به هيچ وجه توصيه نميگردد. زیرا سبب مشکل تر شدن عمل جراحی واحتمال افزایش عود بعد از عمل ميگردد.
عوارض :
در فتق کشاله ران ممکن است احشا داخل شکم درگير شده وجا نرود دراین صورت احتمال انسداد روده وسياه شدن ان وجوددارد.
آمادگی قبل از عمل :
۱- مراجعه به جراح وپذیرش بيمارستان
۲- معاینه توسط متخصص بيهوشی
۳– استحمام وزدن موهای زائد ناحيه عمل چند ساعت قبل از انجام عمل (از ناف تازیر کشاله ران )که بهتر است توسط تيغ انجام نشود .
۴- ناشتا بودن حداقل هشت ساعت قبل از عمل
۵- قطع مصرف قرص اسپرین از ۱۰-۷روز قبل از عمل
۶- سابقه بيماری های قلبی خانوادگی وداروهای مصرفی را به پزشک اطلاع دهيد.
مراقبت های بعد از عمل :
۱- عدم استفاده از مواد غذایی تا زمانی که پزشک معالج اعلام نماید رعایت رژیم غذایی و سایر اقدامات
۲ -استفاده از غذای پرفيبر جهت جلوگيری از یبوست وپرهيز از مصرف غذاهای نفاخ الزامی است ، زورزدن باعث عود بيماری ميگردد.
۳- در صورت وجودتب،درد,تهوع واستفراغ وهر گونه علامت غير طبيعی دیگر به پزشک مراجعه کنيد.
۵- دریافت نسخه دارویی وخالصه پرونده قبل از مرخص شدن واستفاده از داروها طبق دستور پزشک
۶ – حمام روزانه و شستشوی ناحيه عمل جراحی با کف صابون یا شامپو بچه بدون کشيدن ليف یا کيسه در محل عمل۸ تا ۶هفته از انجام کارهای سنگين ورانندگی خودداری نمایيد چراکه بعد از عمل جراحی احتمال پارگی ناحيه فتق و عود مجدد وجود دارد.
۹- بخيه ها معمولا روزهای۸ -۱۰بعداز عمل برداشته میشود
۱۰ -یک هفته بعد از عمل جراحی بيمار باید به پزشک جهت کشيدن بخيه ها و کنترل ناحيه عمل مراجعه نمایيد.