دیس لیپیدمی چیست؟
دیس لیپیدمی :افزایش کلسترول، تری گلیسرید یا هر دو یا سطح پایین HDL سرم با عنوان دیس لیپیدمی شناخته می شوند. دیس لیپیدمی گاهی اوقات هایپرلیپیدمی نیز خوانده می شود. سطوح غیر طبیعی چربی با ایجاد آترواسکلروز یک عامل خطر شناخته شده برای بیماری های قلبی عروقی است. شایع ترین نوع دیس لیپیدمی ناشی از سطوح LDL (کلسترول بد) بالا است که گاه به صورت ژنتیکی به ارث برده می شود و به آن هایپرکلسترولمیخانوادگی می گویند اما این بیماری می تواند ناشی از عادات ناسالم یا بیماری های دیگر نیز باشد.
علائم بالینی دیس لیپیدمی
بسیاری از اوقات هیچ علائمی وجود ندارد.
در واقع، هنگامی که دیس لیپیدمی خفیف باشد، معمولاً فرد هیچ علائمی نشان نمیدهد و هنگامی علائم این اختلال نمایان می شوند که فرد از سایر بیماری ها و عوارض مرتبط با دیس لیپیدمی رنج می برد، مثل دردهای با منشأ قلبی، حوادث عروقی مغزی و … .
در برخی موارد ممکن است علائم عمومی و غیر اختصاصی همچون درد شکمی، تهوع و استفراغ مشاهده شود.
در موارد اندکی از بیماران نیز ممکن است ضایعات زانتوما یا xanthelasma مشاهده گردد.
تشخیص دیس لیپیدمی بر اساس وجود اختلال در پروفایل چربی در دو نوبت آزمایش مجزا به صورت ناشتا صورت می گیرد.
درمان دیس لیپیدمی
درمان غیر دارویی:
– پرهیز از مصرف گوشت قرمز، روغن و کره حیوانی و پوست مرغ و….
– پرهیز از مصرف الکل و استعمال سیگار و دخانیات.
– انجام ورزشهای هوازی، ۵ روز در هفته و هر نوبت به مدت نیم ساعت.
شرایط شروع درمان دارویی دیس لیپیدمی:
– در مورد افراد فاقد ریسک فاکتور یا با یک ریسک فاکتور بیماریهای ایسکمیک قلبی:
اگر LDL بالای ۱۶۰ باشد
یا
اگر TG بالای ۴۰۰ باشد
-در مورد افراد با بیش از یک ریسک فاکتور بیماریهای ایسکمیک قلبی:
اگر LDL بالای ۱۳۰ باشد
یا
اگر TG بالای ۳۰۰ باشد
توجه: در خصوص بیماران دیابتی و بیماران با سابقه بیماری قلبی، هدف، سطح LDL زیر ۱۰۰ می باشد و باید دارو تجویز شود.
ریسک فاکتورهای IHD عبارتند از:
– سن بالای ۴۵ در آقایان و بالای ۵۵ در خانمها
– سابقه خانوادگی مشکلات عروق کرونری قلب
– فشارخون بالا
– دیابت
– استعمال سیگار و دخانیات
توجه: در صورتی که سطح HDL سرمی بالای ۶۰ باشد یکی از ریسک فاکتورها حذف میشود.
درمان دارویی دیس لیپیدمی:
-در مواقعی که بالا بودن TG غالب باشد:
Cap Gemfibrozil 300 mg
یک عدد ناشتا و یک عدد قبل از شام
نکته: دو ماه پس از شروع درمان، ارزیابی مجدد انجام گیرد. TG هدف زیر ۲۰۰ است.
-در مواقعی که بالا بودن LDL غالب باشد:
Tab Atorvastatin 20 mg
روزانه یک عدد
Or
Tab Rosuvastatin 10 mg
روزانه یک عدد
نکته: یک ماه پس از شروع درمان، ارزیابی مجدد انجام گیرد(هدف بر اساس ریسک فاکتورها تعیین میشود).
توجه: موارد مقاوم به درمان، کودکان و زنان باردار به متخصص ارجاع داده شوند.